Жқрнақ

Сабақтың кезеңдері

Сабақтың өту барысы

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық дайындық

Үй жұмысын тексеру

«7 лақ» ертегісі

1-ші лақ

Жаңа сабақ

2-ші лақ

3-ші лақ

Тақтамен жұмыс

          4-ші лақ

Сергіту сәті

      5-ші лақ

     6-шы лақ

       7-ші лақ

 Үй тапсырмасы

 Бағалау

Қорытынды

- Сәлеметсіздер ме, балалар! Көңіл-күйлерің қалай?

-Балалар көңіл- күйлерін қалай?

- Сабағымыз одан да жақсы өтсін деген ниетпен мына өлең жолдарын қайталап алайық:

Шырылдады қоңырау,                                                                                                      Біз сабақты бастаймыз.                                                                                                             Партамызға отырып,                                                                                         Өзара көз тастаймыз.                                                                               Табыс тілеп көзбенен                                                                                        Жаңа білім алуға                                                                                                          Алға қадам аттаймыз.

-Өте жақсы, балалар, жарайсыңдар, орындарыңа отырыңдар.

-Балалар, барлығың бері қараңдаршы, мынау не?

-Дұрыс айтасыңдар, бұл сандық. Сандықтың ішінде не бар екенін білгілерің кел ме? Бір өкініштісі бізде бұл сандықты ашатын кілт жоқ, ол кілт мына ешкінің мойнында. Кілтті алу үшін ешкіге лақтарына көмектесуіміз керек.

-Көмектесеміз бе?

-Жарайсыңдар, балалар!

-Балалар, бірінші лақтың тапсырмасы үй тапсырмасын тексеру екен.

-Балалар үйге қандай тапсырма берілген еді?

-Барлығың орындап келдіңдер ме?

-Қане, көрейік.

(Үйге берілген 5-жаттығуды және «Өскенде кім боламын» тақырыбына жазылған әңгімесін 5-6 оқушыға оқытамын)

-Сонымен өткен сабақта өткен сабақта түбір мен қосымшаны өттік.

-Түбір деген не? Кім ережесін айтады.

-Қосымша деген не?

-Жарайсыңдар, енді тақтаға назарымызды аударайық.

                                      Қосымша

                  жұрнақ                                жалғау                                                                   

1) сөзді  тудырады ( қой-шы)        сөз бен сөзді байланыстырады

2) сөзді  түрлендіреді ( сәнқой)      Мен  гүлге су құйдым.

-Бізге бүгін керегі жұрнақ. Сондықтан да ережені дұрыстап ұғып алыңдар.

Жұрнақтың белгісі -

Түбір сөзге жұрнақ қосылу арқылы жасалған сөзді туынды сөз дейміз: тау- дай, таза-лық.

1-жаттығу. Жаңылтпашты оқы.

Шын еңбекші – өрмекші,

Өрмекші – шын еңбекші.

Қарамаен жазылған сөздердің түбірі мен қосымшасын тап. Сөздің түбір күйіндегі мағынасы мен қосымшасы жалғанғаннан кейінгі мағынасын салыстыр.

-Жарайсыңдар!

-Енді келесі лақтың тапсырмасын орындап көрейік.

2- жаттығу. Өлеңді көшіріп жаз.

Біздің үй

Әкем менің – қауыншы,

Апам менің – сауыншы,

Ағам менің – егінші,

Жеңгем менің – тігінші.

                                                         А. Сопыбеков.

Жұрнақ жалғанған сөздерді тауып белгіле.

-Жарайсыңдар, балалар!

-Енді барлығымыз қаламдарымызды қояйық.

Орнымыздан тұрамыз,

Қолды бірге қоямыз.

Бұрыламыз оңға бір,

Бұрыламыз солға бір.

Біздер тату боламыз,

Жаттығулар жасасақ,

-Жақсы, орындарыңа отырыңдар!

-5-ші лақтың бізге дайындаған тапсырмасы мынадай:

3-жаттығу. Берілген сөздерге жұрнақ қосып жаз және түбір мен жұрнақтарынды белгілерімен көрсет.(Оқушылар тақтаға бір-бірден шығып талдайды.)

Ас - ...                     сурет - ...

Ән - ...                     заң - ...

Күй- ...                    сәулет - ...

Жылқы - ...             зер - ...

Түбір мен туынды сөзге сұрақ қой, оларды салыстыр.

5-жаттығу. Мақал – мәтелдерді жатқа жаз. Жұрнақ жалғанған сөздерді тауып, белгіле.

Өнерлі елдің оты сөнбес.

Ерлік білекте емес, жүректе.

Саусағы ұзын биші болады,

Құлағы үлкен күйші болады.

Мақал – мәтелдердің мағынасын түсіндір.

-Жарайсыңдар, балалар! Енді соңғы лақтың тапсырмасы ғана қалды. Ол тапсырма үйжұмысын жазып алу. Үйге сендер 114 беттегі 4-жаттығуды аласыңдар және ережені жаттап келесіңдер.

-Ешкі сендерге үлкен рахмет айтып жатыр және сиқырлы сандықтың кілтін беріп жатыр.

Ал енді сиқырлы сандықты ашайық. Сандықта ешкінің балаларға деген алғысы ретінде жұлдызшалары бар. Сол жұлдызшаларды балаларға таратып беремін.

 Сабаққа қатысуы бойынша балаларды мадақтап өтемін.

-Сонымен бүгінгі сабақта қандай тақырыппен таныстық?

-Қосымша нешеге бөлінеді екен?

-Жұрнақ дегеніміз не?

-Жұрнақтың белгісі қандай?

-Біз кімге көмектестік?

-Бүгінгі сабақ сендерге ұнады ма?

-Осымен сабағымен сабағымыз аяқталды, сау болыңдар!