Қазақ тілі "Х дыбысы мен әрпі" 1 сынып

Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға Х дыбысы мен әрпін таныту, оқу мен жазу дағдыларын қалыптастыру.
Дамытушылығы: Х дыбысына қатысты жаңа сөздерді таныту арқылы оқушылардың білімін жетілдіру, тілін дамыту.
Тәрбиелігі: Оқушыларды білімділікке, ұқыптылыққа, сауаттылыққа, табиғатты қорғауға, оқуға дағдыландыру.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ.
Сабақтың әдісі: Ой қозғау, топтастыру, тізбектей оқу, ойын, шығармашылық тапсырма, сурет арқылы сөйлем құрау
Сабақтың көрнекілігі: cуреттер, буындар, сөзжұмбақ, ойындар.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
а) Оқушылардың назарын сабаққа
аудару.
ә) Үлкенге де сіз,
Кішіге де сіз,
Сәлем бердік сіздерге
Құрметпенен біз.

ІІ. Үй тапсырмасы: Ю дыбысы мен әрпі
« Сөз ойла, тез ойла» ойыны
а) ю дыбысы бар сөздерді айту:
ә) ю дыбысы кездесетін сөздерді буынға бөлу.
А - ю, о - ю, то - ю, қо - ю, ү - ю.
б) "Асыл мұра” мәтінін әр қатардан 3 – 4 балаға оқыту.
ІІІ. Жаңа сабақ: "Х дыбысы мен әрпі”.
Жұмбақ жасыру.
- Бұны сендердің әжелеріңіз, аналарыңыз, апаларыңыз үйде киеді.
- Кейде оны дәрігердің үстінен де көруге болады. Бұл - киім.
- Халат сөзінде неше дыбыс бар?
- Ол қандай дыбыстар?
- Бірінші дыбыс қандай?
- Дұрыс. Бүгінгі сабағымызда біз Х дыбысы мен әрпімен танысамыз.

Жазылуы – Хх, баспа түрі – Хх
«Хх» дыбысы – дауыссыз дыбыс, араб, парсы тілінен енген сөздің барлық жерінде кездеседі.
- Біз Х дыбысын қай кезде айтамыз?
- Х дыбысы – дауыссыз, ауа кедергіге ұшырайды.
- Х дыбысымен біз өлең айта алмаймыз.

2. «Кім шапшаң?» ойыны
Көп нүктенің орнына қ немесе х әрпін қой.
Ша... мат, ас... ана,... алам,... абар,... алық, /қ, х /

ІV. Оқулықпен жұмыс
Хор хабар кітапхана асхана
Хат халат шеберхана дәріхана
- Спорт алаңына келдік.
- Мынау не?/Мынау - мұз айдыны./
/Суретпен жұмыс./
Суретке қарап, сөйлемдер құрастыру.
«Балалар хоккей ойнап жүр. Олар - нағыз хоккейшілер. Бір бала - қақпашы, ал екіншісі - шабуылшы.»

Мәтінмен жұмыс
Сұрақ - жауап:
- Хасан мен Хамит қандай ойын жақсы көреді?
- Хасан ойында кім? /Хасан - шабуылшы./
- Хамит ше? /Хамит - қақпашы./
- Ойын қалай өтті? /Хасанның тобы жеңіл шықты./
- Кім хоккей ойынын ойнап көрді?
«Хоккей» сөзіне талдау жасау.
- Хоккей сөзінде неше буын бар?
- Хоккей сөзінде неше к әрпі бар? /2/
- Хоккей сөзі - басқа тілден енген сөз
- Хасан мен Хамит біздердің келгенімізге разы болды.

V. Дәптермен жұмыс
● Х әрпінің емлесімен танысу. Х әрпін жұмыс дәптерлеріне жазу.
● Сергіту сәті
● Жаздық, жаздық бәріміз,
Талып қалды қолымыз.
Сәл ғана дем аламыз,
Сосын қайта жазамыз.

«Кім тапқыр»
1. Көп адам қосылып айтады
2. Қасиетті тағам.
3. Мемлекеттік рәміздердің бірі
1. Мұзда ойнайтын ойын
2. Үй құстарының бірі
3. Тәтті жеміс
4. Балық аулайтын құрал
5. Тамақтың дәмін келтіреді

Жоғалған буын ойыны:
1. -------- лық
Ха ------- йуан
----------- бар

2. Кітап -
Ас -
Дәрі - ------ хана
Шай -

3. Асыл -
Гүл ----- хан
Темір -
Сергіту жаттығуы:
Дыбыстарды ажырата білеміз бе?
Сабақты қорытындылау:
- Х дыбысы қандай дыбыс?
- Х қатаң дауыссыз дыбыс.
- Х дыбысы сөздің қай жерінді кездеседі?
- Сөздің алдын да, ортасында да кездеседі.

Үйге тапсырма
Х дыбысы мен әрпін оқу
Мадақтау.