§8.8.8.9.VАтоп негізгі топша элементтерінің жалпы сипаттамасы.Азот.

Тақырыбы

§8.8.8.9.VАтоп негізгі топша элементтерінің жалпы сипаттамасы.Азот.

уақыты

Білімділік мақсаты:

дамытушылық

тәрбиелік:

Оқушыларға р -элементтердің атом құрылысы мен кристалл торларының ерекшеліктері туралы білімді қалыптастыру;азот,оның табиғатта кездесуі,қасиеттері,қолданылуы,алынуы;

Азот атомының электрондық формуласын  құрастыру , 5-топ элементтерінің қасиеттерінің өзгеруін түсіндіре білу,жай зат қасиетінің азот атомының құрылысына байланыстылығын  түсіндіре білу ,қорытынды жасау,жүйелеу,  сөздік қорын молайту білім-білік дағдыларын дамыту.

сабақ уақытын бағалауға үйрету,еңбекқорлыққа және пәнге қызығушылығын арттыру.

Сабақ типі:

Аралас сабақ

Сабақ өткізілу түрі:

Кітаппен өз бетінше жұмыс жасау,мұғалімнің толықтыруы10-ЕТЖ-1 жұмыс істеу, 9-Б-7көру, фронталды сұрақтар,кітаппен өз бетінше жұмыс,хабарлама 

Құралдар мен реактивтер:

Кітап, дәптер, интерактивті тақта ,10-ЕТЖ-1,  ХЭПЖ.

Ұйымдастыру

кезеңі:

(Сабақтың мақсаты мен кезеңдерін анықтау.)

  -сабақта  қалыпты жұмыс істеуге мүмкіндік жасау ;

  -оқушыларды психологиялық дайындау.

Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін сабаққа аудару. Сабақтың  жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.

1-2

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі: 

Сабақтың  білімділік мақсаты:

-үй тапсырмасының дұрыс, толық орындалғанын тексеру ;

-білімдеріндегі кеткен кемшіліктерді,тапсырма орындау барысында қиындықтарды анықтау ;

-кеткен кемшіліктерді жою.

1.Айналымға берілген үй тапсырмасын тексеру:бір-бірін тексеру.

5-7

Оқушыларды білімді ,саналы және белсенді түрде меңгеруге дайындау кезеңі:

1.Сабақ тақырыбын хабарлау.Оқушылармен біріге отырып сабақ мақсатын  айқындау.

Жаңа материалды оқып үйренудің  практикалық қажеттілігін көрсету. Оқушылардың алдына оқу проблемасын қою.

Білімділік міндеттері:

-оқушылардың  білім алуға деген    ынта-ықыласын жұмылдыру.

 -оқушыларды  білім алудың мақсаттарын анықтауға;

- оқушылардың материалды бір мезгілде қабылдауы ,ой қорытындыларын жасауы,жалпылай және жүйелей білуі.

   2.Оқыту проблемалары:

     5 топтың негізгі тоша элементтері.Азот

Білімді жаңғырту.  (Актуализация ):  

1.Фронталды әңгімелесу:   (нашар үлгерушілермен жұмыс)

·         Қандай бейметалдарды білесіңдер ?

·          Олар ХЭПЖ  қай бөлігінде орналасқан ?

·         Бейметалдар периодтарда қалай орналасқан?

·         Азот қай топта,қай периодта орналасқан?

·         Азот атомының электрондық формуласын жазыңдар

·         Қандай тотығу дәрежелеріне ие?

·         Азоттың қандай қосылыстарын білесіңдер Какие вы знаете?

2. Мына қосылыстардағы азоттың тотығу дәрежелерін анықтаңдар:

•                      NH3          N2            N2O3         NO2           N2O5  

2-3

Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі

Білімділік міндеттері:

-оқушылардың өтілген материалды қабылдау ,есте сақтауын қамтамасыз ету;

 -нақты қорытындылауға ,жүйелеуге әкелетін әдістермен тәсілдерді меңгеруіне жағдай туғызу;

- оқушыларды өтілген материалды қайта жаңғыртып, еске түсіру әдістерімен қамтамасыз ету;

 -түсініктер,заңдар,ережелерді философиялық тұрғыдан түсінуге ,талдауға көмек ету;

-оқушылардың оқу материалын өз әдіс -тәсілдерімен бетінше қабылдауын қамтамасыз ету.

Жаңа сабақты түсіндіру:

(9-Б-7көре отырып оқушыларды қатыстыру ):

--5 топтың негізгі топша элементтеріне жалпы сипаттама

--Азот

Азот қосылыстарында неге үш валентті бола алады?

Азоттың қандай оксидтері –тұз түзбейтін оксидтер?

Азоттың физикалық және химиялық қасиеттері қандай?

Азотты техникада алынуы қандай қасиетіне негізделген?

Молекулалық азот қалыпты жағдайда неге инертті?

2.Мына тотығу –тотықсыздану реакциясының электронный балансын құрыңдар: (4 оқушы)

N2 + O2 ------  2NO

N2+ 3H2  ------ 2NH3
N2+ 2Al  ------ 2AlN

      N2+ 3F2  ------  2 NF2

  2. 2.Мұғалімнің толықтыруы: 

Азотты в 1772 жылы Резерфорд ашты.   «Азот» атауын Лавуазье берді. Ол грек тілінен аударғанда «азоэ»- тіршіліксіз дегенді білдіреді. Азот  инертті орта жасау үшін , яғни қажетсіз  химиялық  реакцияларды жүргізбеу  үшін қолданылады. Азотпен қыздырғыш электр лампалары толтырылады. Азоттың негізгі қолданылатын жері -  азот өндірісі.

         Азот  өмірге өте қажетті элеменнтердің бірі-белоктар мен нуклеин қышқылдарының құрамына кіреді,азотты тікелей ауадан кейбір бактериялар ғана сіңіре алады, ал қалған барлық тірі тіршілік қосылыстарынан алады.

Азоттың химиялық қасиеттері:  

 N2+ 3H2  === 2NH3                                                                                                                                                           N2+- 3Li2= 2Li3 N                                                                                                                                                                  N2+ O2   = 2N O

 Азоттың биологиялық ролі,қолданылуы (кітаппан өз бетінше жұмы

13-14

Жаңа сабақты қалай қабылдағанын  алғашқы тексеру кезеңдері:

Білімділік мақсаты:

- оқылған материалды оқушылардың дұрыс өз мәнінде қабылдағанын анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары;

10-ЕТЖ-1 .64бет  №1,2-нұсқа. №4,1-нұсқа

 Дәптерге жазу:

3-5

Білімді жүйелеу және қорытындылау

Білімділік міндеттері:

  - оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары;

1.Қорытынды жасау:

2.Жаттығулар орындау№1-5

5-7

Бақылау және өз бетінше бақылау:

Білімділік міндеттері:

  - оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары

Жаттығуларды тексеру

2-3

Үй тапсырмасын беру кезеңдері:

Білімділік міндеттері:

-оқушыларға  үй тапсырмасының берілу мақсаты ,мазмұны шығарылу жолы түсінікті болуын қамтамасыз ету

1. Үй тапсырмасын орындауға берілетін нұсқаулар.

параграф  8.9 – 8.10 –оқу,  № 2,4 (210) – бірінші деңгей,  7-9 (210) – екінші деңгей(жазбаша)                                                                                                                              2. Күнделікке жазғанын тексеру

1-2

Сабақ қорытындысын шығару:

- жекелеген оқушылар мен сынып жұмысына баға беру.Сабақтың кемшілігі мен қорытындысын шығару. Баға қою

1-2

Рефлексия кезеңі

Білімділік міндеттері:                                                                                                                  -оқушы мен мұғалім арасындағы дұрыс қарым қатынасты тудыру.

-оқушылардыңөзін өзі басқару және басқа адамдармен дұрыс қарым –қатынас принципін үйрету.Өздерің сабақта не істеп үлгердіңіздер?Сыныптастарыңызға немен көмектесе алдыңыздар. қызықты болды ма? Білгендеріңнің маңызы қандай? Сабақтың қай кезеңі ұнады?

1-2