§6.2. Сілтілік металдар.

Тақырыбы

§6.2. Сілтілік металдар.

уақыты

Білімділік мақсаты:

дамытушылық

тәрбиелік:

Оқушыларға сілтілік металдар , атом құрылысы,қасиеттері, туралы білімді қалыптастыру;

сілтілік металдардың электрондық формуласын құрастыра білу ,жеке атомға сипаттама беру,қорытынды жасау,жүйелеу,  сөздік қорын молайту білім-білік дағдыларын дамыту.

сабақ уақытын бағалауға үйрету,еңбекқорлыққа және пәнге қызығушылығын арттыру.

Сабақ типі:

Аралас сабақ

Сабақ өткізілу түрі:

Кітаппен өз бетінше жұмыс жасау,мұғалімнің толықтыруы, жаттығулар орындау,оқушылардың қорытынды жасауы,10-ЕТЖ-1 жұмыс істеу. 9-Б-1көру

Құралдар мен реактивтер:

Кітап, дәптер, интерактивті тақта ,10-ЕТЖ-1,  9-Б-1

Ұйымдастыру

кезеңі:

(Сабақтың мақсаты мен кезеңдерін анықтау.)

  -сабақта  қалыпты жұмыс істеуге мүмкіндік жасау ;

  -оқушыларды психологиялық дайындау.

Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін сабаққа аудару. Сабақтың  жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.

1-2

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі: 

Сабақтың  білімділік мақсаты:

-үй тапсырмасының дұрыс, толық орындалғанын тексеру ;

-білімдеріндегі кеткен кемшіліктерді,тапсырма орындау барысында қиындықтарды анықтау ;

-кеткен кемшіліктерді жою.

1. Үй тапсырмасын тексеру(бір-бірін тексеру).                     

5-7

Оқушыларды білімді ,саналы және белсенді түрде меңгеруге дайындау кезеңі:

.Сабақ тақырыбын хабарлау.Оқушылармен біріге отырып сабақ мақсатын  айқындау.

Жаңа материалды оқып үйренудің  практикалық қажеттілігін көрсету. Оқушылардың алдына оқу проблемасын қою.

Білімділік міндеттері:

-оқушылардың  білім алуға деген    ынта-ықыласын жұмылдыру.

 -оқушыларды  білім алудың мақсаттарын анықтауға;

- оқушылардың материалды бір мезгілде қабылдауы ,ой қорытындыларын жасауы,жалпылай және жүйелей білуі.

 2.Оқыту проблемалары:

Сілтілік металдар.

Білімді жаңғырту.  (Актуализация ):  

* s- элементтердің атом құрылысын,кристалл торларынының ерекшеліктеріне сипаттама бер.

*1және 2 топтың элементтерінің физикалық қасиеттерін салыстыр.

2-3

Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі

Білімділік міндеттері:

-оқушылардың өтілген материалды қабылдау ,есте сақтауын қамтамасыз ету;

 -нақты қорытындылауға ,жүйелеуге әкелетін әдістермен тәсілдерді меңгеруіне жағдай туғызу;

- оқушыларды өтілген материалды қайта жаңғыртып, еске түсіру әдістерімен қамтамасыз ету;

 -түсініктер,заңдар,ережелерді философиялық тұрғыдан түсінуге ,талдауға көмек ету;

-оқушылардың оқу материалын өз әдіс -тәсілдерімен бетінше қабылдауын қамтамасыз ету.

Жаңа сабақты түсіндіру:

1.Кітаппен  өз бетінше жұмыс-параграф 6.2оқу (150 бет.)

2. 9-Б-1көрсету.

Сілтілік металдар неге сілтілік деп аталады?

 Сілтілік металдар қанша металл және қандай металдар жатады?

 Оларды неге керосин астында немесе  парафин майында сақтайды?

3.Мұғалімнің толықтыруы: Бұл металдардың қосылыситары ерте кезден белгілі болған ,бірақ тек 19 ғасырданеміс химигі Бунзен мен ағылшын химигі Дэви еңбегінің нәтижесінде алынды. Калий және натрий кең тараған (таралуы жөнінен алтыншы және жетінші),  литий,  рубидий,  цезий  - сирек кездесетін  элементтер,  франций – радиоактивті элемент,  жер қыртысында  кездеспейді.                                                                  Сілтілік металл атомдарының құрылысы.

 --сыртқы электрондық қабатта бір электрон болады;

 --реттік нөмірі артқан сайын ядродағы протон саны артады,атомдағы электрон саны артады;

--энергетикалық деңгейдің саны өседі;

 --я атомның және  ионның  радиусы өседі;

-- электртерістілігі кемиді.

Физикалық қасиеттері – кітаппен өз бетінше жұмыс: 6.5 кесте бойынша (152бет)

-барлық сілтілк металдар күмістей ақ түсті,пышақпен оңай кесіледі,оңай балқиды;

- крист.торы:  кубтық көлемді центрлі;

--реттік нөмірі өскен сайын тек тығыздығы артады,ал атомдану энергиясы,қаттылығы,қайнау және балқу температуралары төмендейді;

Химиялық қасиеттері:

Ең активті,күшті тотықтырғыш,барлығы дерлік бейметалдармен әрекеттеседі,сумен,қышқылдармен,сұйық сынапта жақсы сақталады, еріп амальгамалар деп аталатын құймалар түзеді,олартаза металдарға қарағанда белсенділігі төмендеу. 

13-14

Жаңа сабақты қалай қабылдағанын  алғашқы тексеру кезеңдері:

Білімділік мақсаты:

- оқылған материалды оқушылардың дұрыс өз мәнінде қабылдағанын анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары;

Дәптерге жазу:қорытынды

*типтік металдар, күшті тотықсыздандырғыштар;

*физикалық қасиеттері атомның радиусының үлкендігі мен кристалл торының құрылысына байланысты;

5-7

Білімді жүйелеу және қорытындылау

Білімділік міндеттері:

  - оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары;

1.  10-ЕТЖ-1жаттығу орындау.61бет,1-нұсқа №2.

2Na + 2H2O ==2NaOH + H2

2NaOH+ CO2 ==Na2CO3+ H2O

***Na2CO3+ 2HCl==2NaCl  + H2O+ CO2

2NaCl-----------2Na+Cl2

2Na+H2==2NaH

2NaCl  +Br2==2NaBr+Cl2

№3. Натрий хлориді ерітіндісінің электролизі :

                                                                     Х  г                   56л

2NaCl + 2H2O-------------------2NaOH  + Cl2       + H2

                                                                  2*40г/м                22,4л/м

Х= 2*40г/м*56л:22,4 л/м==200 г                                                                                                   №4.

2Na + 2H2O ==2NaOH + H2   (нашар үлгерушілерге консультация  беру.)

5-7

Бақылау және өз бетінше бақылау:

Білімділік міндеттері:

  - оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары

Жаттығуларды тексеру

2-3

Үй тапсырмасын беру кезеңдері:

Білімділік міндеттері:

-оқушыларға  үй тапсырмасының берілу мақсаты ,мазмұны шығарылу жолы түсінікті болуын қамтамасыз ету

1. Үй тапсырмасын орындауға берілетін нұсқаулар.

     Параграф 6.2- оқу . № 1-3 – бірінші деңгей, 4, 5,6 – жазбаша (153бет)

2. Күнделікке жазғанын тексеру

1-2

Сабақ қорытындысын шығару:

- жекелеген оқушылар мен сынып жұмысына баға беру.Сабақтың кемшілігі мен қорытындысын шығару. Баға қою

1-2

Рефлексия кезеңі

Білімділік міндеттері:

-оқушы мен мұғалім арасындағы дұрыс қарым қатынасты тудыру.

-оқушылардыңөзін өзі басқару және басқа адамдармен дұрыс қарым –қатынас принципін үйрету.Өздерің сабақта не істеп үлгердіңіздер?Сыныптастарыңызға немен көмектесе алдыңыздар. қызықты болды ма? Білгендеріңнің маңызы қандай? Сабақтың қай кезеңі ұнады?

1-2