сабақ үлгісі

Тақырыбы: ТМД елдеріне жалпы шолу.
Мақсаты: Оқушыларды ТМД елдерімен таныстыру.
Білімділік: Оқушыларға ТМД елдерінің жалпы сипаттамасы,елдерінің құрамы, ішкі және сыртқы экономикалық байланыстары жөнінде түсіндіру.
Дамыту: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.Патриоттық тарбие беру.

Болжамдап отырған нәтиже: ТМД елдерімен танысқан тұлға.

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Кестемен жұмыс.
2. Әңгіме-дәріс. 5. ҰБТ тапсырмаларын орындау
3. Топтастыру. 6. Презентация
Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта, презентация.

Сабақтың жоспары:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
2. Презентация көрету,топтастыру.
3. Кестемен жұмыс.
Қорытындылау.Видео
IV. Жаңа сабақты бекіту.
1. ҰБТ тапсырмаларын орындау
V. Қорытындылау, бағалау.
VІ. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.

ІІ. Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.
2.Презентация Топтастыру.
Топтастыру арқылы ТМД елдерін түсіндіру.

А) – Балалар, бүгінгі біздің өтетін тақырыбымыз «ТМД елдеріне жалпы шолу»
- Осыған дейін ТМД елдері жайлы не естідіңдер?
Ол қашан құрылды? Қандай жағдайда?
(Слайдтар бойынша жаңа сабақты түсіндіру)

- ТМД елдерінің құрылу тарихы қысқаша:
• 1991 жылы 12 желтоқсанда Ашхабад қаласында Орта Азия мемлекеттері мен Қазақстан басшыларының кездесуі болып өтті.
• 1991 жылы 8 желтоқсанда Беларусь, РСФСР және Украина республикалары Минск қаласында кездесті
• 1991 жылы 21 желтоқсанда Алматыда 11 мемлекет өкілдері қатысқан кездесуде тең құқықтық жағдайда ТМД құрылғандығы жөнінде шартқа қол қойылды.
• 1993 жылы ең соңғы болып Грузия қосылды

- ТМД құрамына қандай мемлекеттер мүше?
 Бұл одақтың құрамында 11 мемлекет бар: Ресей, Қазақстан, Беларусь, Украина, Молдова, Армения, Әзірбайжан, Түрікменстан, Өзбекстан, Қырғызстан және Тәжікстан.
 Түрікменстан Республикасы Тәуелсіз Мемлекеттер Достатастығының құрамына бақылаушы ретінде енеді.
 2009 жылдың 18 тамызынан бастап Грузия ресми түрде ТМД құрамынан шықты.
 Штаб-пәтері – Минск қаласында (Беларусь)

- Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының құрылу мақсаты:

 Барлық мүше мемлекеттердің ортақ экономикалық кеңістікте тұрақты дамуын қамтамасыз ету
 Саяси, экономикалық, экологиялық, әлеуметтік және мәдени қарым – қатынас жасау
 Адам құқығының сақталуы мен қорғалуын қамтамасыз ету
 Халықаралақ және әлемдік қауіпсіздікті қамтамасыз ету
 Мемлекеттер арасындағы қақтығыстар мен келіспеушіліктерді бейбіт жолмен шешу
- ТМД құрамындағы мемлекеттердің атауы, астанасы, Президенті, Елтаңбасы, Туы слайдтарда көрсетіледі.

1)Ресей – Мәскеу
2)Қазақстан – астана
3) Беларусь – минск
4) Украина – Киев
5) Молдова – Кишинев
6)Армения – Ереван
7) Әзірбайжан – Баку
8) Түрікменстан – Ашхабад
9) Өзбекстан – Ташкент
10)Қырғызстан – Бішкек
11) Тәжікстан – Душанбе

Ә) дәптермен жұмыс
- ТМД құрамына енетін мемлекеттердің тізімін, астанасын жазу
- ТМД құрылу уақытын, штаб- пәтерін, председателін жазу.
Б) кескін картамен жұмыс
Кескін картаға ТМД елдерінің шекарасын қызыл түспен белгілеп, астаналарын жазу (жинап алып бағалау, 1-2 оқушыны ортаға шығарып айтқызу)

ТМД елдерінің экономикалық байланыстары

1993 ж. қыркүйек Экономикалық одақ құрылды
1994 ж. 15 сәуір Еркін сауда аймағы құрылды
1995 ж. Кедендік одақ құрылды
2000 ж. 6 қазан Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтық құрылды
2010 ж. 1 қаңтар Бірыңғай кедендік тариф
2014 ж. 29 мамыр Еуразиялық экономикалық одақ
ІІІ. Қорытындылау
А) сұрақ-жауап
- Сонымен, ТМД құрамына қанша мемлекет кіреді?
- Ол қашан құрылды?
- Одақтың мақсаты не?
- Штаб – пәтері қай қалада?
ТМД елдерімен Қазақстан арасындағы экономикалық байланыс.
Экспорт құрамы: астық. Бидай және қарабидайұны, темір кені, таскөмір, мұнай және газ конденсаты, алюминий, қара металл прокаты, әртүрлі құрал-жабдықтар, тыңайтқыштар. Қазақстанға келетін импорт құрамы өсімдік майы, кокс және мұнай өнімдері, табиғи газ, электр энергиясы, жарылғы заттар, дөңгелектер, теміржол тетіктері, құбырлар, машина оның жабдықтары, жеңіл және ауыр автокөліктер, химия өнімдері, машина жабдықтары мен приборлар, металлургия өнімдері.

Ә) тест тапсырмаларын орындау (ауыстырып бірін – бірі тексеру, бағалау)

Ұлттық валюта Сомани,гривна,лари,сум.манат,драм.
Танымдық тест (Мемлекеттер,астаналары)
Дүние жүзіндегі жерінің ауданы бойынша,халқының саны бойынша үлкен ондыққа кіретін ел,ТМД оңтүстік батысында Прут пен Днестр өзендерінің аралығында орналасқан ел,«Еуразияның басты жол ө
Қиылысы деп аталатын аймақ,астанасы Ашгабад»,ТМД аумағындағы ең ежелгі және ең әдемі қалалардың бірі,шай,цитрусьар өсіретін ел.Жер көлемі ең кіші және тығыздығы жоғары ел.Тянь Шаньның «інжу маржаны» деп аталатын ел,ақалтеке сәйгүлігінің отаны,Таулы ел.

ІV. Бағалау

V. Үйге тапсырма.

А) ТМД елдеріне жалпы шолу.
Ә) ТМД мен Қазақстанның арасындағы экспорт көлеміне дөңгелек диаграмма құрастыру.