Қазақстан тарих "1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс" 9 сынып

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістің отаршылдыққа,
империализмге қарсы сипатын және ұлт-азаттық соғысқа
ұласқанын түсіндіру.
Дамытушылық: Отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық көтеріліске талдау
жасап, топтамалар арқылы оқушылардың ой-өрісін дамыту.
Тәрбиелік: Жас ұрпақтың бойына ұлтжандылық, отаншылдық тәрбие
бере отырып, халқымыздың басынан өткен қатпарлы тарихын
ден қойып оқуға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: Әңгіме, ауызша сұрау, тест, Мультимедиалық лекция, ойтолғау және шағын пікір талас.
Сабақтың көрнекілігі: Мультимедиалық тақта, суреттер, тірек-сызбалар
Пәнаралық байланыс: Дүние жүзі тарихы, география, ән

I. Ұйымдастыру бөлімі:
Амандасу, оқушылардың сабаққа қатысымын және оқу бөлмесінің тазалығын тексеру.
II. Үй тапсырмасын сұрау:
«Ия немесе жоқ» ойыны (ауызша тест)
1. Бірінші дүние жүзілік соғыс 1916 жылы басталды. Жоқ (1914ж)
2. Соғыстың басталуына Франц Фердинандтың өлтірілуі сылтау болды (Ия)
3. Бірінші дүниежүзілік соғыс Үштік одақ пен Антанта арасында болды (Ия)
4. Түркия бұл соғыста Антанта жағында болды (Жоқ)
5. Түркияның Үштік одақ жағына шығуы және Дарданелл бұғазын жабуы Ресейдің экономикасын дағдарысқа түсірді (Ия)
6. Қазақтар майданға қымбат бағамен ет, нан, киіз үй, малды сатып отырды (Жоқ)
7. 1916 жылы 25-маусымда патша жарлығы бойынша, қара жұмысқа 19-43 жас аралығандағы ер адамдар алынды. (Ия)
8. Бүкіл Еуропадан соғысқа 500 мыңнан астам жігіт алыну көзделді. (Жоқ)
9. А. Байтұрсынов «жұрт сеңдей соғылды, түнде ұйқыдан, күндіз күлкіден айырылды» деді. (Жоқ)
10. 1916 жылы 23-тамызда генерал-губернатор А. Куропаткиннің бұйрығымен қара жұмысқа шақырудан босатылғандар: қарапайым халықтың жұмысқа жарамсыз балалары еді. (Жоқ)
Ассоциация құру.

III. Жаңа сабақ
Жоспары:
Отаршылдыққа қарсы көтерілістің басталуы
Көтерілістің сипаты, жеңілу себептері мен тарихи маңызы
Көтеріліс басшылары және Алаш зиялылары

Мультимедиалық тақтадағы тірек сызбалар бойынша сабақты түсіндіру.
Патша жарлығы
Отаршылдыққа қарсы
Көтерілістің шығу себебі Орыстандыру саясаты
Алым салықтың өсуі
Жерден айырылу
Қазақ шаруалары
Басқа да ұлт өкілдері
Көтерілістің қозғаушы күші Жұмысшылар
Қолөнершілер
Батырлар
Феодалдар

Жерлерін қайтарып алу
Көтерілістің мақсаты Отаршылдықты тоқтату
Дербестігін алу

Либералдық демократиялық зиялылар мен революцияшыл демократиялық зиялылардың көзқарасы жөнінде және ортақ белгілерін түсіндіру.
Бытыраңқылық
Әскери қарудың жетіспеуі
Көтерілістің жеңілуі Руаралық тартыстар
Жергілікті халық пен қоныстанушылар арасындағы қайшылықтар
Қазақ феодалдарының сатқындығы
Ресей империясында 617,5 мыңға азайды
Көтерілістің салдарынан Астрахань губерниясында 51,8 мыңға азайды
қазақтардың саны азайды Орта Азияжа 121,7 мыңға азайды
Қазақ өлкесінде 446 мыңға азайды
Көтерілістің басшылары мен ірі ошақтары
Қамтыған аудандар Басшылары
Торғай А.Иманов, Ә.Жангелдин
Жетісу Б.Әшекеев, Т.Бокин
Орал мен Бөкей ордасы С.Меңдешов, Ә,Әйтиев
Маңғыстау Ж.Мыңбаев
Ақтөбе Ә.Майкөтов

Сабақты бекіту:
I.Кесте толтыру

1916 жылғы ұлт азаттық көтеріліс
Шығу себебі
Мақсаты
Қозғаушы күші
Жеңілу себебі
Тарихи маңызы

II.Шағын пікір талас
Алаш зиялылары мен революциялық демократиялық зиялылардың көзқарастары

III. Ой толғау
Сіздер 1916 жылғы маусымдағы патша жарлығына байланысты жиынға қатысып отырмыз деп көз алдарыңызға елестетіңіздер
1. Қандай мәселе талқылануы мүмкін?
2. Егер басқа халық өкілдерімен бірдей қолына қару беріп майданға әскер ретінде шақырылса, қалай болар еді? Қалай ойлайсын?
3. Алаш зиялыларвының «халықтың аман қалуы оның этникалық тұтастығын сақтау» идеясын орынды болғаны расталды ма?

IV.Тәуелсіздік шыңы. (Көтерлістерді кімдер басқарғанын оқушылар айтады)


1986ж

1916ж

1869-1870жж

1837-1847жж

1836-1838жж

1783-1797жж

Үйге тапсырма: 1916 жылғы көтеріліс туралы мәнжазба жазу
Бағалау: Білімдеріне қарай бағалау