Сценарий "Мемлекеттік рәміздер"

Мақсаты:  1. Елтаңба,Ту,Әнұран туралы түсініктерін нығайту. Рәміздердің пайда болуы және 

                           тарихтағы маңызы жайлы түсініктерді дамыту.

                     2.  Оқушының есте сақтаун дамыту,өз ойын дұрыс жеткізуге ынталдандыру.

                     3.  Оқушыларды Отан сүйгішке,адамгершіліккен,отанына,халқына адал қызмет

                     етуге,елінің  Туын,Елтаңбасын,Әнұранын қастерлеп,құрметтеуге, халқының тегін,

                      тарихын білуге тәрбиелеу.

 Сабақтың түрі: Ауызша журнал

Көрнеклігі:  Рәміздерге байланысты түрлі-түсті суреттер, буклеттер,карта,мақал-мәтилдер,Отан,жер туралы нақыл сөздер.

 Кіріспе бөлім: 

Біздер тәуелсіз қазақ елінің жас ұландарымыз. Сондықтан өз жерімізді,өз елімізді әкелер мен аталарымыз сияқты қадірлеуге,сүюге қорғауға тиіс екенімізді естен шығармаық.

Отан-жерім,Отан-суым,

Отан қуат,нәр береді

Отан-ұран,отан-туым,

Отан мәңгі гүлденеді-демекші,тәуелсіздігіміз тұғырлы болып, еліміздің символы-мемлекеттік рәміздерді қастерлеп, құрметтеу бәріміздің міндетті парызымыз болып саналады.

2007 жылы 4 маусымда Астана қаласында Қазақстан Республикасы мемлекеттік рәміздерінің 15 жылдығына арналған «Менің  Қазақстаным» республикалық жастар  форумында Президент Н.Ә.Назарбаев сөйлеген сөзінде: « Мемлекеттік рәміздер-еліміздің егемендігі мен тәуелсіздігін паш ететін нышандар. Бұл рәміздер бізнің мемлекетіміздің өткені,бүгінгі мен болашағы арасындағы сабақтастықтың жарқын бейнесі».

Журналымыздың  бірінші беті: Тұңғыш Президент.

І- жүргізуші: 1991-жылы 16-желтоқсандаҚазақстан тәуелсіз республика болып жарияланды. 1991-жылы 1 желтоқсанда Қазақстанның елбасшысы-Президенттің сайлауы болды. Тұңғыш Президент болып Нұрсултан Әбішұлы Назарбаев сайланды.

 

ІІ-- жүргізуші: ата Заңымыз бойынша мемлекет басқарушысы-Президент. Латын тілінен аударғанда «Президент» сөзі «алдында отырған» деген мағынаны білдіреді. 2005 жылы 4 желтоқсанда бүкіл халықтық сайлау қортындысында Н.Ә.Назарбаев қайта П резидент болып сайланды.

Нұрсұлтан: Қазақстан

Қазақстан дейтін менің бар елім,

Жатыр алып жарты дүние әлемін!

Бұл даланы анам жаспен суарған,

Бұл далада атам қолға ту алған.

Бұ далаға жылап келіп,уанғам,

Бұл даланы көріп алғаш қуанғам,

Бұл далада өскен жанда жоқ арман!

 

Кең байтақ қой Қазақстан картасы,

Астанамен айшықталған ортасы.

Бүгін бізге таңдай қағар кллі әлем,

Бұның бәрі Елбасының арқасы.

Шықты тарап ой-данадан,

Бері қарап жұлдыз беті.

Өзі қалап сайлап алған,

Елімнің бар Президенті.

 

Оянды көңілден қайдағы арман,

Бақыт желі ескендей жайлап алған.

Президентім бар менің елі түгел,

Ақ киізге көтеріп сайлап алған.

 

Журналымыздың екінші беті: Еңселі Елтаңба

І- жүргізуші: Мемлеттік елтаңбаның авторлары танимал суретшілер Жандарбек Мәлібеков пен Шота Аман  Уәлиханов.

Қазақта «Шаңырағың биік,керегең кең,босағаң берік болсын» деген тілек сөз бар. Елтаңба авторлары осы сөздері басшылыққа алған. Қазақстан  Республикасының Елтаңбасы көгілдір түстің үстіне салынған шаңырақ бейнесінен тұрады. Одан жан-жаққа күн сәулесі тәрізді уықтар тарайды. Шаңырақ пен уықтар біздің Отанымызда  тыныштықта жарсымды өмір сүріп жатқан көптеген халықтардың бірлігін көһрсетеді. Қазақстан  Республикасының Елтаңбасының бір бөлігі  ертедегі қанатты тұлпар.  Елтаңбаның жоғарғы жағындағы бес бұрыш-бақытты өмірге жол сілтейтін жарық жұлдыздың белгісі. Төменгі жағындағы «Қазақстан» деген жазу республиканың атын көрсетеді. Масақ Отанымыздың байлығы іспеттес.

Қатар шапқан қос тұлпар,

Ай астында қазақ үй

Қалықтаған жас сұңқар,

Шарықтаған таза күй.

Бұл таңбасы елімнің,

Елдігімнің белгісі.

 

Бейнелеп сан ғасырды

Елтаңбасы елімнің,

Таратады хас үлгі

Киесіндей жерімнің.

Бабам тұлпар жаратты,

Құлынында танип-ақ.

Тұлпар барда қанатты,

Шайқалмайды шаңырақ.

Тәуелсіздік көркі ол да,

Өркениет өрінде.

Нұр төгеді елтаңба

Ақ орданын төрінде.

Журналымыздың үшінші беті: Тұғырлы туымыз

 

ІІ-- жүргізуші:

Егер деТуға тұтас зер салсаң,автордың оны жасағанда үлкен мазмұнды ойластырғаны байқалады. Ол жер жүзінде әлемге нұрын шашқан Күн сәулесі астында қияға қаққан қыран-тыныштық пен баянды өмірдің белгісі,ал ою-өрнек тудың қай елдікі екенін аңғартады.

Тудың авторы –Шәкен Оңдасынұлы Ниязбеков  белгілі монументші-суретші. Біздің туымыз- көгілдір түсті,тік төртбұрышты мата. Ол бірлік пени аман-есендікті көрсетеді. Оның қақ ортасындағы сәулесін шашқан алтын күн- тыныштық пен байлықтың белгісі. Қазақ халқы сонау ерте заманнан бері қыранды киелі,қасиетті құс деп есептеген.  Туда қыранның орын алу тәуелсіздік алған Қазақстан қыран сияқты биікте болсын,қыран сияқты ғұмыры ұзақ болсын деген ойдан туған.

Тудан сабын бойлай ұлттық ою-өрнек салынған тік жолақ қазақ елінің өзіндік сипатын, танымдық бейнесін көрсетеді.

Айнымайды аспаннан Жанатын да өзі отша

Біздің тудың болуы Жалын шарпып бетіңді

Оны халық қашанда Туымыз да қазақша

Биікке іліп қояды. Сөйлеп тұрған секілді.

 Журналымыздың төртінші беті:Асқақтаған Әнұран

 І- жүргізуші: Кез келген мемлекеттік рәміздердің ең маңыздысы – Әнұран. Әнұран мемлекеттің салтанатты әні. Ол халықты әйгілі етеді. Оның сөздерінде халықтың мыңдаған жылғы тарихы,бүгінгі өмірі мен келешек арманы айтылған. Әнұранды түргеліп, жүректің тұсына қолдарын қойып айтады. Бұл өз мемлекетіңе деген құрметті көрсетеді. Халық өмір салтын  бүгүнгі тіршілігі мен  келешек армандарын, мың жылғы тарихын осы әнге сыйғызған.

1986 жылы «Менің Қазақстаным» бостандық аңсаған қазақ жастарының бейресми әнұраны болған еді.

2006 жылғы 7 қаңтардағы конституциялық заңға сәйкес ҚР-ның Мемлекеттік Әнұранның музыкалық редакциясы мен мәтіні жаңаредакцияда жазылды.Мемлекеттік Әнұранның авторы Шәмші Қалдаяқов,сөзін жазған Жұмекн Нәжмеденов,Нұрсұлтан Назарбаев.

Алғашқы рет Қазақстан Республикасының Әнұраны ретинде «Менің Қазақстаным» әні 10 қаңтарда 2006жылы,елбасын ұлықтау рәсімінде орындалды.

Бұл Әнұранның сөзі республикамыздың барлық халықтарының жүрегіне жарқын, жұрттың бәрінің көңілінен шыққан, терең отаншылдық сезімдегі ән.

Әнұраным-жан ұраным

Айтар әнім,сөйлер сөзім

Туған жерім сағынарым

Бақыт-бірлік күн талабы.

Тоқтамайды дабыр әні

Мәңгі бақи шырқалады

Республикам Әнұраны

 

Барша халық таныған

Біздің үміт,тілекті.

Шырқалғанда әнұран

Шаттық кернер жүректі

Жеңіс  туын көтерген

Жарыстарда сан қилы,

Жетіп бізге шетелден

Көкке әнұран шалқиды

Шәмші атаның сазды үні

Жігер беріп қайратты,

Бәрімізді мәз қылып,

Жаңғыртады аймақты.

 

Ойындар мен тапсырмалар

1.      Мына сөздерден басқа сөз жазыңдар:

Елтаңба Байрақ Әнұран

Ел Бай Ән

Таңба ай Ұран

Таң қар ұн

Аң ар нан

2.      Жүргүзуші мемлекеттік рәміздердің белгілері туралы айтады, оқушылар қай белгі туралы екенін анықтайды.

Төлқұжатта,туу туралы куәлікте,орта білім туралы аттестатта құжаттарда бейнеленген  (Елтаңба)

Президент резеденциясында,Үкімет үйінде ілулі тұрады. Барлық мекемелерде бар. (Ту)

Республика,облыс,аудан көлеміндегі маңызды салтанатты мәжілістерде орындалады (Әнұран)

 Қортынды: Мемлекеттік рәміздерді қадірлеу тәуелсіз Қазақстанның әрбір азаматының қасиеті борышы. Мемлекеттік рәміздерді құрметтеу-елді,халықты,тарихты,әдет-ғұрыпты,салт-дәстүрді қастерлеу болып табылады.

Көңіл қойып тыңдағандарыңызға көп рахмет!