Авторлық жұмыс
20.09.2016
2877
672
Мадина Илеусизовна
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім:Мулдиярова Мадина Елеусізқызы Сынып:
7 «А»
Сабақ тақырыбы: Қазақ тілі-қазақ халқының әдеби тілі және мемлекеттік тіл 2-сағат
Жалпы мақсат: Оқушылардың мемлекеттік тіл, ҚР “Тіл туралы
Заңы”және де ойды айшықты жеткізу турасында білім дағдысын
қалыптастыру, таным көкжиегін кеңейту
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Интерактивті тақтамен жұмыс, үнтаспа
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту Тест тапсырмалары
1. Лексика нені зерттейді?
а. Тіл дыбыстарын
ә. Сөз мағыналарын, сөздік қор мен сөздік құрамды.
б. Сөз тіркестерін
в. Тыныс белгілерін
2. Көнерген сөздерді табыңдар?
а. Уәзір, болыс, ояз
ә. Тұқым, тоқаш, кәсе
б. Қырықтық, қой тоғыту
в. Құжат, кеден, сынып
3. Диалект сөзді табыңдар?
а. Сым, бәдірен
ә. Ұлтан, қайыс
б. Қорамса, садақ
в. Тулақ, шекпен
4. Жаңа сөздерді табыңдар?
а. Зейнетақы, келісімшарт
ә. Тарих, диірмен
б. Ұршық, шошала
в. Қойма, атыз
5. Тасымалданбайтын сөзді көрсетіңіз?
а. төрт
ә. ешкі
б. сауысқан
в. гүлдер
6. Тұрақты сөз тіркесін анықтаңдар?
а. Құлақ аспау
ә. Құлақ-дене мүшесі
б. Құлағы жаурады
в. Өз құлағымен естіді Талдау,жинақтау,қорыту
Жаңа тақырып «Қазақ тілі- мәдениеттің бір белгісі ретінде барлық Қазақстандықтарды біріктірудің негізгі факторы болуға тиіс және қазақ тілін одан әрі дамытуға күш-жігер жұмсауымыз керек». Н.Назарбаев
Ұлттың тілі – оның жаны, рухы, жүрегін соқтырар қантамыры іспетті: ал сол күретамырдан айырылса, адамның күні не болары белгілі, өз басым жуық арада ұлтымның тілі жойылады деп ойламаймын. М.Әуезов
ББҮ әдісі
Білемін Білгім келеді Үйрендім
Тіл туралы заң қабылданғанын
Ана тіліміз-қазақ тілі
Ұлттық ерекшелігімізді айқындайтын таңбалар:
Елтаңба
Әнұран
Ту Тіл туралы заң қай жылы қабылданғанын
Қазақстан
Республикасының
мемлекеттік тілі-қазақ
тілі екендігі жайында заңның нешінші бабында көрсетілгенін
1989 жыл
22 қыркүйек “Тіл туралы” Заң” қабылданды.
1989 жыл “Тіл туралы” заңды жүзеге асыру үшін “Қазақ тілі” қоғамы құрылды.
1993-1995 жылдар Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік мәртебеге ие болды.
1993 жыл Тіл комитеті құрылды.
1996 жыл 4 қарашада Қазақстан республикасы Президентінің Жарлығымен «Қазақстан Республикасының Тіл саясаты» Тұжырымдамасы мақұлданды.
1997 жыл 11 шілде “Тіл туралы” Заң толықтырылып қайта шықты.
1998 жыл “Тіл туралы” Заңды күшіне ендіру туралы Мемлекеттік бағдарлама жасалды.
2007 жыл “Мемлекеттік тілдің қолданылу аясын кеңейту және оның бәсекеге қабілеттілігін арттырудың 2007-2010 жылдарға арналған” Тұжырымдамасы қабылданды.
2011-2020 жылдарға арналған «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың мемлекеттік бағдарламасы
1-жаттығу Өлеңді жаттап алдыңдар. Қазақ тілі неліктен баба тілі дейтінін жазбаша түсіндіріңдер.
2-жаттығу Ана тілі жайында айтылған өлең жолдарын талдап,ондағы ойлардың дұрыстығына баға беріңдер.
Сергіту сәті Күнде аспанға қараймыз,
Қайтқан құсты санаймыз.
Үшбұрыш боп тырналар,
Көк жүзінде сырғанар.
Боран соғар оң жақтан,
Боран соғар сол жақтан
Қар лақтырып ойнасақ,
Суық өтер қолғаптан.
Оқушылар сергіп,демалады
Шығармашылық жұмыс
«Адасқан әріптер» ойыны
1. А, з, қ, қ, а ҚАЗАҚ
2. І,т, л, і ТІЛІ
3. О,ғ,қ,ы,м,а қоғамы
2.Афоризмдер
Оқушы пікірі
Тіл-елшінің қылышы.
Ж.Баласағұни
Сөздің ең ұлысы-тарих
А.Байтұрсынұлы
Әр заманның өзіне лайық сөзі болады.
Б.Оңдасынұлы
3. Сөзжұмбақ.
1. Өнер алды ..... тіл.
2. ... көңілінен азады,
Тілімен жазады.
3. Тіл қаруы ... ,
Сөз қаруы ой.
4. ... кеспек болса да,
тіл кеспек жоқ.
5. ... бәле тілден.
6. Тіл қылыштан ....
7. Тіл буынсыз, ой ....
8. Жеті жұрттың ... біл,
Жеті түрлі білім біл.
9. Сөз ... білмеген,
Өз қадірін білмейді.
4. “Ойлан, тап” ойыны
1. Өмір, әрбір, тіл, адамға, бойы, керек.
2. Өмір, қазіргі, көп, білу, тіл, уақытта, талабы.
3. Полиглот, көп, адамды, білген, тіл, деп, атайды.
4. Ғажайып, қазақ, әлем, тілі.
5. Ақылдың, тіл, бірліктің, көрінісі, кілті.
Ұлттық ерекшелігімізді айқындайтын таңбалар:
Елтаңба
Әнұран
Ту
Ұлт боп жаратылу үшін басты қажет құрал:
Тіл
Дін
Дәстүр
“Диалог-ертегі” Шарты: мұғалім не оқушы ойдан шығарып, кез келген бір әңгіме-ертегіні бастап кетеді.Ал қалған оқушылар басталған әңгіме ертегіні бір-бір сөйлемнен ары қарай жалғастырады.
Мұғалім: Ертеде бір үлкен қария өмір сүріпті.
Ботагөз: Қарияның дүниеден өтерінде баласын шақырып айтып кетеді.
Шыңғысхан: Балам сен ержеттің, менің артымда мол байлық қалып бара
жатыр.
Ақниет: Соның иесі сенсің.
Мерей: Сөйтіп әкесі дүниеден өтеді.
Нұрдәулет: баласы қандай байлық қалғанын білмей, таба алмайды.
Әлмырза: Сөйтіп ол қарияға келеді.
Әсима: Қария жігітке былай дейді:
Гүлнұр: Қала сайын үй салдыр дегені, әр қалада досың болсын дегені,- дейді.
6. Ассоциация әдісі. Қазақ тілінің маңыздылығы жайында жазу.
Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру “Тіл - қазына” тақырыбында шағын эссе жазу. Оқулықтағы тапсырмаларды орындау Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Мұғалімнің рефлексиясы Бүгінгі сабаққа қойған мақсатыма толық жеттім. Оқушылар өз ана тілінің қаншалықты керек, қаншалықты маңызды, қаншалықты бай тіл екенін толығымен түсінді.Ыдырыс Айдана өз шабытымен шығарған екі шумақ өлеңін оқып берді
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Әдеби тілдің нормалары.
Әдеби тілдің лексикалық нормалары
Жалпы мақсат: Әдеби тіл туралы түсініктерін қалыптастыру , оқушылардың сабаққа деген қызығушылықтарын арттыру
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Кестелер , плакаттар,үлестірмелі қағаздар
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту «Кім жылдам?» тапсырмасы арқылы оқушыларға ұяшықтардың біреуін таңдатады.
1. Қазақ тілі қашан мемлекеттік мәртебе алды?
2. Әдеби тіл нешеге бөлінеді?
3. Әдеби тілдің неше нормасы бар? Талдау,жинақтау,қорыту
Жаңа тақырып Тілдегі сөздердің жұмсалу аясы бірдей емес.Халық тіліндегі сөздердің көпшілігі әдебиетте жиі қолданылып,жалпы халықтық нормаға айналады да, біразы қолданылудан шығып қалады. Сөйлеу тіліндегі сөздердің кейбіреулері әдебиетте кездескенімен,олар әдеби нормаға жатпайды.
Әдеби тілге жатпайтын сөздер: Диалектизмдер, дөрекі,жаргон сөздер, қазақ тілінде баламасы бар термин сөздер.
Жаттығумен жұмыс:
Берілген сөздердің қандай жолмен жасалғанын түсіндіріңдер. Әдеби тілдің лексикалық нормасына жататынын,жатпайтынын дәлелдеңдер.
Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
4-жаттығу
Берілген сөздердің қандай жолмен жасалғанын түсіндіріңдер.Әдеби тілдің лексикалық нормасына жататынын,жатпайтынын дәлелдеңдер.
5-жаттығу
Мәтіндегі қарамен жазылған сөздердің мағынасын түсіндіріңдер. Олар әдеби тілдің лексикалық нормасына жата ма?
Сергіту сәті «Менің кеңістігім» әдістемесі (музыка)
Қатысушыларға альбом бетіне дөңгелек және одан басқа дөңгелектерге шапақ шашылып тұрған суретті салу. Ортадағы дөңгелекке «Мен» деп жазу керек, ал басқа планетадағы дөңгелектерге сөйлемдердің соңын жазу керек. Мысалы:
Менің сүйікті сабағым...
Менің сүйікті тамағым...
Менің сүйікті түсім...
Менің сүйікті жыл мезгілім...
Менің ең жақсы досым...
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
1-топ
Әдеби тілдің лексикалық нормасы дегеніміз не?
2-топ
Лексикалық нормаға қандай сөздер жатпайды?
3-топ
Жалпы халыққа ортақ,түсінікті тілді не дейміз? Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Орфографиялық және орфоэпиялық нормалардың сақталу орындарын практикалық жұмыстар жүргізу арқылы қайталау
Жалпы мақсат: Оқушылардың ойлау қабілетін сабаққа деген қызығушылығын арттыру және негізгі мәселелерге аса көңіл бөлуге үйрету
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Өз бетінше ізденуге,ойлау қабілетін арттыруға ықпал ету,өз ойын еркін жеткізуге баулу,жылдам жауап беруге дағдыландыру,тіл,сөйлеу тілдерін етілдіру,сөйлеумашықтарын,шығармашылық қабілеттерін дамытуға жол ашу,ойлау қабілеттерін,сөздік қорларын дамыту
Сабақта қолданылатын материалдар: Интерактивті тақтамен жұмыс, үнтаспа
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
«Қаражорға» биін билеу
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту «Кім жылдам?» тапсырмасы арқылы оқушыларға ұяшықтардың біреуін таңдатады. Осы тапсырмада өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеруге негіз болатын қайталау сұрақтарын береді. Талдау,жинақтау,қорыту
Үйге берілген жаттығуды тексеремін. Кеспе қағаздарды үлестіріп жауап талап етемін.
Жаңа тақырып «Орфоэпия» - «дұрыс айтамын» деген сөз. Орфоэпия – ауызша сөздің бірізді дыбысталуын қамтамасыз ететін ұлттық тіл нормасының жиынтығы.Әдетте сөздің бірізді дыбысталуы тілдесуді жеңілдетеді.
«Орфография» деген сөз «дұрыс жазамын» дегенді білдіреді.Орфография-сөзді бірізді жазудың тәсілдерін белгілейтін ереже.Орфография дыбыстарды қандай әріппен беруді,сөздерді,оның бөлшектерін бірге,бөлек немесе дефис арқылы жазуды,бас әріптің қолданылуын,тасымал тәртібін белгілейді.
Шығармашылық жұмыс : Төмендегі сөздердің тұсына олардың орфографиялық нормасын сақтап жазыңдар.
Жылан гөз - жыланғұрт –
қайқаяқ – қайран ғалу –
қайрақ тас – қайыр ғош –
қақ пөлу – қағ алды –
саптаяқ – сарауыз –
сегіз ғанат –
Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Сергіту сәті «Поезд»жаттығуы
Ойын ортада жүргізіледі. 1, 2-ге саналып шығуымыз керек. 1-номердегілер қолдарын 1-рет соғып,аяқтарымен еденді 2 рет тарсылдатады, ал 2-номердегілер 2 рет қолдарын соғып, 1 рет аяқтарын еденге тарсылтады. Қозғалыс, қимылдар осылай қайталана береді, яғни поез жүру дыбысы естіледі.
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
Оқушылардың түсінбеген сұрақтарына жауап беремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.
1. Орфография дегеніміз не?
2. Орфоэпия дегеніміз не? Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Мәтін туралы түсінік . Мәтінге тілдік талдау
Жалпы мақсат: Мәтін және мәтіндерге тілдік талдауды меңгерте отырып, оқушының ойын, тілін, сөйлеу дағдыларын қалыптастыру.
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Слайд, мәтін үзінділері, фостер, дидактикалық ойындар, кеспе қағаздар.
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
1. Оқушыларды түгендеу
2. Сабаққа жан-жақтыдайындау.
3. Топқа бөлу, топ басшысын сайлау.
4.«Шаттық шеңбері» ойыны арқылы оқушыларға ізгі тілек айтқызу. Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту Оқушы білімін жан-жақты тексеру.
«Доп лақтыру» дидактикалық ойыны арқылы.
«Алғырлар» тобы
Тіл ғылымының салалары.
Әліпби деген не?
Буын туралы айт!
Дауысты дыбыстардың саны.
Дауыссыз дыбыстардың түрлері.
Үндестік заңы.
Әліпбидегі қазақ тілінің төл дыбыстары.
Әліпбидің тарихы.
Қатаң дауыссыздар қалай жасалады?
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаларды айт.
Буынүндестігін ғылым тілінде қалай айтады?
Қысаң дауыстылар қалай жасалады?
Қосарлы дауыстыларды ата.
Қандай сөздер тасымалданбайды?
Кейінді ықпалға мысал келтір.
«Зейінділер»тобы
Лексика саласы нені зертейді?
Дауыссыз дыбыстар қалай айтылады?
Дауысты дыбыстар өз ішінде қалй бөлінеді?
Дыбыс үндестігі туралы айт.
Буын құрай алмайтын дыбыстар?
Қазақ әліпбиінде қанша дыбыс, қанша әріп бар?
Дыбыс бола алмайтындар?
Үнді дауыссыздар қалай жасалады?
«Балапан» сөзінде қанша буын бар?
Орыс тілінен енген кірме дыбыстар?
Орфоэпия нені зертейді?
Тұйық буынға түсінік бер?
Тасымал деген не?
Дыбыстар тілдің қатысына қарайнешеге бөлінеді?
Жуан дауыстыларды ата.
ІІІ. Саталай кешенді фонетикалық және фонологиялық талдаулар жасату.
Интерактивті тақта арқылы дыбыс түрлерін жазғызу.
«Алғырлар» тобы
Дауысты дыбыстардың түрлерін жазғызу
1.Жуан________ (5)
2.Жіңішке______ (7)
3. Ашық________ (6)
4. Қысаң_________(6)
5Еріндік_________(5)
6.Езулік__________(7)
2.«Зейінділер» тобы
1.Қатаң ¬¬¬¬_______(12)
2.Ұяң__________(7)
3.Үнді__________(7)
Интерактивті тақтамен жұмыс жүріп жатқанда оқушылар дыбыстарға мінездеме береді.
«Алғырлар» тобы
«И» дыбысына мінездеме – Ади, «Р» дыбысына мінездеме – Назерке.
«Зейінділер» тобы
«Ә» дыбысына мінездеме – Аяжан
«М» дыбысына мінездеме – Бақдәудет
Сөзге фонологиялық талдау жасату
«Ағаштар» сөзі,
«Терезелер» сөзі
(Тақтада жазылған дыбыстар қатарын тексеру.)
С.Сейфуллин туралы оқушылардан қысқаша сұрау.
1. Ақын,
2. Жазушы,
3. Аудармашы.
4.Композитор
(Әдебиет пәнінен «Ақсақ киік» деген өлеңінен Абдуғазиз үзінді оқиды.)
Біз енді дауысты дыбыстардың қасиетін еске түсірсек, олар үннен тұрады және буын құрай алады.
«Алғырлар» тобы
С.Сейфуллинің «Тау ішінде» әнін тек дауысты дыбыстармен әндетеміз.
«Зейінділер» тобы
Қыркүйек айындағы айтулы мерекелі күндерді айтамыз.
1 Қыркүйек – білім күні
Қыркүйек – қала күні
Қыркүйек – Отбасы күні
Қыркүйек – Тілдер күні
М.Жұмабаевтың «Қазақ тілі» өлеңін Жасұлан оқиды, ал Бақдәулет М.Мақатаевтың «Үш бақытым» өлеңінен үзінді келтіреді.
Жаңа тақырып (Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.)
Мәтіндерге тілдік талдау.
Мәтін туралы оқушылардан сұрау.
Тақта арқылы мәтіннің анықтамасына түсінік беру.
«Мектебім – алтын ұям» тақырыбына шағын мәтін жазу.
Оқушыларға тұрақты сөз тіркестерін беру. Сол тұрақты сөз тіркесінің мазмұнын ашатындай фостер жасау.
«Алғырлар» тобы
Ел құлағы – елу.(Құлақтың суреті және 50 саны)
Айдағаны бес ешкі ысқырығы жер жерар (Ешкі және 5 саны)
Бетінен оты шығу (Ұялып тұрған бала)
Ит өлген жер (Кең дала, ұзын жол)
Жүрек жұтқан (батыр суреті)
Қас пен көздің арасында (Уақыт бейнесі)
«Зейінділер» тобы
Жүзіктің көзінен өткендей
Қой аузына шөп алмас
Екі қошқардың басы бір қазанға сыймайды
Тайға таңба басқандай
Қыздың жиған жүгіндей
Біреудің ала жібін аттама!
ІІІ .Жаңа білімді меңгертуге байланысты жаттығу жүмыстарын жүргіземін.
Алғырлар тобына «Кішкентай көрші» тақырыбындағы мәтінді беру, аталған мәтінге топтық жұмыс арқылы сипаттама бергізу.
Зейінділер тобына «Атасы мен немересі» тақырыбында мәтін беру,аталғанмәтінге топтық жұмыс арқылы сипаттама бергізу.
Сергіту сәті «Менің кеңістігім» әдістемесі (музыка)
Қатысушыларға альбом бетіне дөңгелек және одан басқа дөңгелектерге шапақ шашылып тұрған суретті салу. Ортадағы дөңгелекке «Мен» деп жазу керек, ал басқа планетадағы дөңгелектерге сөйлемдердің соңын жазу керек. Мысалы:
Менің сүйікті сабағым...
Менің сүйікті тамағым...
Менің сүйікті түсім...
Менің сүйікті жыл мезгілім...
Менің ең жақсы досым...
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
«Бүгінгі сабақтың ерекшелігі» тақырыбында эссе жазу. Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Оқшау сөздердің орфоэпиялық нормаға сәйкес оқылуын қалыптастыру.
Жалпы мақсат: Оқушылардың грамматикадан оқып, үйренген ережелерін ойындар арқылы қайталап бекіте түсу. Сөздердің айтылу және жазылу нормаларымен таныстыру, мысалдар келтіру арқылы дәлелдеу.
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Интерактивті тақтамен жұмыс, үнтаспа
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту «Кім жылдам?» тапсырмасы арқылы оқушыларға ұяшықтардың біреуін таңдатады. Осы тапсырмада өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеруге негіз болатын қайталау сұрақтарын береді. Талдау,жинақтау,қорыту
Жаңа тақырып ОРФОГРАФИЯ МЕН ОРФОЭПИЯ
Қазақ тілінде сөздердің жазылу заңдылығы мен айтылу заңдылығы бар.
Орфография – сөздердің дұрыс жазылу заңдылығы.
Орфоэпия – сөздердің дұрыс айтылу заңдылығы
Дыбыс үндестігі орфоэпияның негізгі нормаларының бірі болып табылады.
Орфоэпиялық норма бойынша сөз бен қосымшаның шегіндегі, сөз бен сөздің аралығындағы дыбыстар бір - біріне үндесіп айтылуы керек.
Оқшау сөздер – сөйлемдегі басқа сөздермен синтаксистік байланысқа түспей, дауыс ырғағы арқылы ерекшеленетін сөздер мен сөз тіркестері. Оқшау сөздер сөйлем мүшесі қызметін атқара алмайды, сөйлемде ойды нақтылай түсіп, басқа сөздермен мағыналық қарым-қатынаста болады. Өзге мүшелермен қабыса, матаса, меңгеріле,қиыса байланыспай, оқшауланып тұрады. Оқшау сөздердің мағыналық белгілері оқиға желісінің кімге, неге арналғандығын (-Балақай, сурет сала білесің бе?), айтушының оған деген көзқарасын (-Меніңше, бүгін Алматыда жаңбыр жауады), көңіл-күй, сезім толқынысын (-Апыр-ай, сөзің сүйектен өтті-ау!) білдіру мақсатында қолданылады. Оқшау сөздер мағыналық белгілері мен жасалу жолдарына қарай одағай, қаратпа, қыстырма сөздерге жіктеледі.
Оқулықтағы тапсырмаларды орындау.
Сергіту сәті «Поезд»жаттығуы
Ойын ортада жүргізіледі. 1, 2-ге саналып шығуымыз керек. 1-номердегілер қолдарын 1-рет соғып,аяқтарымен еденді 2 рет тарсылдатады, ал 2-номердегілер 2 рет қолдарын соғып, 1 рет аяқтарын еденге тарсылтады. Қозғалыс, қимылдар осылай қайталана береді, яғни поез жүру дыбысы естіледі.
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
1. Орфоэпиялық заңдылықпен жазылған сөзді табыңыз:
А) жұлын
В) құман
С) жұлұн
2. Қай сөз орфографиялық нормаға сай жазылған?
А) Біріңғай
В) Жаңғожа
С) Жанпейіс
3. сөз бен қосымша арасындағы кейінді ықпалды табыңыз:
А) Менің қазақ тілін үйренгім келеді
В) Менің сұрағаным бола қоймады.
С) Су айнадай тап - таза екен.
4. Естілуі бойынша жазылған сөзді табыңыз
А) хайуан
В) тайаныш
С) жиналыс
5. Орфоэпия бойынша жазылған сөзді табыңыз:
А) күндүз
В) Сарыағаш
С) кемеңгер
Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Мәтіндегі сөздердің арақатанасы
Жалпы мақсат: Мәтін жайында кеңейтілген түсініктерін байқау,өткен тақырыпты еске түсіру, алған білімді жинақтау, қорыту. дамытушылық мақсаты: мәтіннің танымдық сипатын, белгілерін, құрылымдық бөліктерін байқай алатын нәтижеге жеткізу, оқып-түйгендері жайлы ой қортыныдысын айтқызып жаттықтыру
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Интерактивті тақтамен жұмыс, үнтаспа
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту «Кім жылдам?» тапсырмасы арқылы оқушыларға ұяшықтардың біреуін таңдатады. Осы тапсырмада өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеруге негіз болатын қайталау сұрақтарын береді. Талдау,жинақтау,қорыту
Жаңа тақырып Сөйлем арқылы мәтін құралатынына тоқталу. «Топтастыру» стратегиясын қолданып сабақтың мақсатымен таныстыру. Осы бүгінгі тақырыпқа байланысты алдымызға қандай мақсат қоямыз. Бүгінгі қазақ тілі сабағы ана тілі, дүниетану сабақтарымен байланысты өтеді. Дүниетану, ана тілі сабақтар да табиғат, ауа райы, құстардың тіршілігі туралы алған білімдері қазақ тілі сабағында әр-түрлі мәтін құрастырып, көрсете аласыңдар.
Мәтін. Есіңде сақта!
1. Жазбаша және ауызша ойды жеткізу.
2. Мәтін бірнеше сөйлемдерден құралады.
3. Мәтіндегі сөздер бір- бірімен мағынасы жағынан байланысып тұрады.
4. Мәтіннің тақырыбы болады.
Мәтін негізінен үш бөлімнен тұрады: кіріспе; қорытынды; негізгі. Мәтін азат жолдан, бас әріптен басталып жазылады.Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Сергіту сәті Күнде аспанға қараймыз,
Қайтқан құсты санаймыз.
Үшбұрыш боп тырналар,
Көк жүзінде сырғанар.
Боран соғар оң жақтан,
Боран соғар сол жақтан
Қар лақтырып ойнасақ,
Суық өтер қолғаптан.
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
- Мәтін дегеніміз не?
- Мәтін қалай жасалады?
- Кез келген сөздер тізбегін мәтін дей аламыз ба?
Оқушылар сұрақтарға жауап бередіБілу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Мұғалім:Мулдиярова Мадина Елеусізқызы Сынып:
7 «А»
Сабақ тақырыбы: Қазақ тілі-қазақ халқының әдеби тілі және мемлекеттік тіл 2-сағат
Жалпы мақсат: Оқушылардың мемлекеттік тіл, ҚР “Тіл туралы
Заңы”және де ойды айшықты жеткізу турасында білім дағдысын
қалыптастыру, таным көкжиегін кеңейту
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Интерактивті тақтамен жұмыс, үнтаспа
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту Тест тапсырмалары
1. Лексика нені зерттейді?
а. Тіл дыбыстарын
ә. Сөз мағыналарын, сөздік қор мен сөздік құрамды.
б. Сөз тіркестерін
в. Тыныс белгілерін
2. Көнерген сөздерді табыңдар?
а. Уәзір, болыс, ояз
ә. Тұқым, тоқаш, кәсе
б. Қырықтық, қой тоғыту
в. Құжат, кеден, сынып
3. Диалект сөзді табыңдар?
а. Сым, бәдірен
ә. Ұлтан, қайыс
б. Қорамса, садақ
в. Тулақ, шекпен
4. Жаңа сөздерді табыңдар?
а. Зейнетақы, келісімшарт
ә. Тарих, диірмен
б. Ұршық, шошала
в. Қойма, атыз
5. Тасымалданбайтын сөзді көрсетіңіз?
а. төрт
ә. ешкі
б. сауысқан
в. гүлдер
6. Тұрақты сөз тіркесін анықтаңдар?
а. Құлақ аспау
ә. Құлақ-дене мүшесі
б. Құлағы жаурады
в. Өз құлағымен естіді Талдау,жинақтау,қорыту
Жаңа тақырып «Қазақ тілі- мәдениеттің бір белгісі ретінде барлық Қазақстандықтарды біріктірудің негізгі факторы болуға тиіс және қазақ тілін одан әрі дамытуға күш-жігер жұмсауымыз керек». Н.Назарбаев
Ұлттың тілі – оның жаны, рухы, жүрегін соқтырар қантамыры іспетті: ал сол күретамырдан айырылса, адамның күні не болары белгілі, өз басым жуық арада ұлтымның тілі жойылады деп ойламаймын. М.Әуезов
ББҮ әдісі
Білемін Білгім келеді Үйрендім
Тіл туралы заң қабылданғанын
Ана тіліміз-қазақ тілі
Ұлттық ерекшелігімізді айқындайтын таңбалар:
Елтаңба
Әнұран
Ту Тіл туралы заң қай жылы қабылданғанын
Қазақстан
Республикасының
мемлекеттік тілі-қазақ
тілі екендігі жайында заңның нешінші бабында көрсетілгенін
1989 жыл
22 қыркүйек “Тіл туралы” Заң” қабылданды.
1989 жыл “Тіл туралы” заңды жүзеге асыру үшін “Қазақ тілі” қоғамы құрылды.
1993-1995 жылдар Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік мәртебеге ие болды.
1993 жыл Тіл комитеті құрылды.
1996 жыл 4 қарашада Қазақстан республикасы Президентінің Жарлығымен «Қазақстан Республикасының Тіл саясаты» Тұжырымдамасы мақұлданды.
1997 жыл 11 шілде “Тіл туралы” Заң толықтырылып қайта шықты.
1998 жыл “Тіл туралы” Заңды күшіне ендіру туралы Мемлекеттік бағдарлама жасалды.
2007 жыл “Мемлекеттік тілдің қолданылу аясын кеңейту және оның бәсекеге қабілеттілігін арттырудың 2007-2010 жылдарға арналған” Тұжырымдамасы қабылданды.
2011-2020 жылдарға арналған «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың мемлекеттік бағдарламасы
1-жаттығу Өлеңді жаттап алдыңдар. Қазақ тілі неліктен баба тілі дейтінін жазбаша түсіндіріңдер.
2-жаттығу Ана тілі жайында айтылған өлең жолдарын талдап,ондағы ойлардың дұрыстығына баға беріңдер.
Сергіту сәті Күнде аспанға қараймыз,
Қайтқан құсты санаймыз.
Үшбұрыш боп тырналар,
Көк жүзінде сырғанар.
Боран соғар оң жақтан,
Боран соғар сол жақтан
Қар лақтырып ойнасақ,
Суық өтер қолғаптан.
Оқушылар сергіп,демалады
Шығармашылық жұмыс
«Адасқан әріптер» ойыны
1. А, з, қ, қ, а ҚАЗАҚ
2. І,т, л, і ТІЛІ
3. О,ғ,қ,ы,м,а қоғамы
2.Афоризмдер
Оқушы пікірі
Тіл-елшінің қылышы.
Ж.Баласағұни
Сөздің ең ұлысы-тарих
А.Байтұрсынұлы
Әр заманның өзіне лайық сөзі болады.
Б.Оңдасынұлы
3. Сөзжұмбақ.
1. Өнер алды ..... тіл.
2. ... көңілінен азады,
Тілімен жазады.
3. Тіл қаруы ... ,
Сөз қаруы ой.
4. ... кеспек болса да,
тіл кеспек жоқ.
5. ... бәле тілден.
6. Тіл қылыштан ....
7. Тіл буынсыз, ой ....
8. Жеті жұрттың ... біл,
Жеті түрлі білім біл.
9. Сөз ... білмеген,
Өз қадірін білмейді.
4. “Ойлан, тап” ойыны
1. Өмір, әрбір, тіл, адамға, бойы, керек.
2. Өмір, қазіргі, көп, білу, тіл, уақытта, талабы.
3. Полиглот, көп, адамды, білген, тіл, деп, атайды.
4. Ғажайып, қазақ, әлем, тілі.
5. Ақылдың, тіл, бірліктің, көрінісі, кілті.
Ұлттық ерекшелігімізді айқындайтын таңбалар:
Елтаңба
Әнұран
Ту
Ұлт боп жаратылу үшін басты қажет құрал:
Тіл
Дін
Дәстүр
“Диалог-ертегі” Шарты: мұғалім не оқушы ойдан шығарып, кез келген бір әңгіме-ертегіні бастап кетеді.Ал қалған оқушылар басталған әңгіме ертегіні бір-бір сөйлемнен ары қарай жалғастырады.
Мұғалім: Ертеде бір үлкен қария өмір сүріпті.
Ботагөз: Қарияның дүниеден өтерінде баласын шақырып айтып кетеді.
Шыңғысхан: Балам сен ержеттің, менің артымда мол байлық қалып бара
жатыр.
Ақниет: Соның иесі сенсің.
Мерей: Сөйтіп әкесі дүниеден өтеді.
Нұрдәулет: баласы қандай байлық қалғанын білмей, таба алмайды.
Әлмырза: Сөйтіп ол қарияға келеді.
Әсима: Қария жігітке былай дейді:
Гүлнұр: Қала сайын үй салдыр дегені, әр қалада досың болсын дегені,- дейді.
6. Ассоциация әдісі. Қазақ тілінің маңыздылығы жайында жазу.
Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру “Тіл - қазына” тақырыбында шағын эссе жазу. Оқулықтағы тапсырмаларды орындау Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Мұғалімнің рефлексиясы Бүгінгі сабаққа қойған мақсатыма толық жеттім. Оқушылар өз ана тілінің қаншалықты керек, қаншалықты маңызды, қаншалықты бай тіл екенін толығымен түсінді.Ыдырыс Айдана өз шабытымен шығарған екі шумақ өлеңін оқып берді
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Әдеби тілдің нормалары.
Әдеби тілдің лексикалық нормалары
Жалпы мақсат: Әдеби тіл туралы түсініктерін қалыптастыру , оқушылардың сабаққа деген қызығушылықтарын арттыру
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Кестелер , плакаттар,үлестірмелі қағаздар
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту «Кім жылдам?» тапсырмасы арқылы оқушыларға ұяшықтардың біреуін таңдатады.
1. Қазақ тілі қашан мемлекеттік мәртебе алды?
2. Әдеби тіл нешеге бөлінеді?
3. Әдеби тілдің неше нормасы бар? Талдау,жинақтау,қорыту
Жаңа тақырып Тілдегі сөздердің жұмсалу аясы бірдей емес.Халық тіліндегі сөздердің көпшілігі әдебиетте жиі қолданылып,жалпы халықтық нормаға айналады да, біразы қолданылудан шығып қалады. Сөйлеу тіліндегі сөздердің кейбіреулері әдебиетте кездескенімен,олар әдеби нормаға жатпайды.
Әдеби тілге жатпайтын сөздер: Диалектизмдер, дөрекі,жаргон сөздер, қазақ тілінде баламасы бар термин сөздер.
Жаттығумен жұмыс:
Берілген сөздердің қандай жолмен жасалғанын түсіндіріңдер. Әдеби тілдің лексикалық нормасына жататынын,жатпайтынын дәлелдеңдер.
Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
4-жаттығу
Берілген сөздердің қандай жолмен жасалғанын түсіндіріңдер.Әдеби тілдің лексикалық нормасына жататынын,жатпайтынын дәлелдеңдер.
5-жаттығу
Мәтіндегі қарамен жазылған сөздердің мағынасын түсіндіріңдер. Олар әдеби тілдің лексикалық нормасына жата ма?
Сергіту сәті «Менің кеңістігім» әдістемесі (музыка)
Қатысушыларға альбом бетіне дөңгелек және одан басқа дөңгелектерге шапақ шашылып тұрған суретті салу. Ортадағы дөңгелекке «Мен» деп жазу керек, ал басқа планетадағы дөңгелектерге сөйлемдердің соңын жазу керек. Мысалы:
Менің сүйікті сабағым...
Менің сүйікті тамағым...
Менің сүйікті түсім...
Менің сүйікті жыл мезгілім...
Менің ең жақсы досым...
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
1-топ
Әдеби тілдің лексикалық нормасы дегеніміз не?
2-топ
Лексикалық нормаға қандай сөздер жатпайды?
3-топ
Жалпы халыққа ортақ,түсінікті тілді не дейміз? Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Орфографиялық және орфоэпиялық нормалардың сақталу орындарын практикалық жұмыстар жүргізу арқылы қайталау
Жалпы мақсат: Оқушылардың ойлау қабілетін сабаққа деген қызығушылығын арттыру және негізгі мәселелерге аса көңіл бөлуге үйрету
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Өз бетінше ізденуге,ойлау қабілетін арттыруға ықпал ету,өз ойын еркін жеткізуге баулу,жылдам жауап беруге дағдыландыру,тіл,сөйлеу тілдерін етілдіру,сөйлеумашықтарын,шығармашылық қабілеттерін дамытуға жол ашу,ойлау қабілеттерін,сөздік қорларын дамыту
Сабақта қолданылатын материалдар: Интерактивті тақтамен жұмыс, үнтаспа
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
«Қаражорға» биін билеу
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту «Кім жылдам?» тапсырмасы арқылы оқушыларға ұяшықтардың біреуін таңдатады. Осы тапсырмада өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеруге негіз болатын қайталау сұрақтарын береді. Талдау,жинақтау,қорыту
Үйге берілген жаттығуды тексеремін. Кеспе қағаздарды үлестіріп жауап талап етемін.
Жаңа тақырып «Орфоэпия» - «дұрыс айтамын» деген сөз. Орфоэпия – ауызша сөздің бірізді дыбысталуын қамтамасыз ететін ұлттық тіл нормасының жиынтығы.Әдетте сөздің бірізді дыбысталуы тілдесуді жеңілдетеді.
«Орфография» деген сөз «дұрыс жазамын» дегенді білдіреді.Орфография-сөзді бірізді жазудың тәсілдерін белгілейтін ереже.Орфография дыбыстарды қандай әріппен беруді,сөздерді,оның бөлшектерін бірге,бөлек немесе дефис арқылы жазуды,бас әріптің қолданылуын,тасымал тәртібін белгілейді.
Шығармашылық жұмыс : Төмендегі сөздердің тұсына олардың орфографиялық нормасын сақтап жазыңдар.
Жылан гөз - жыланғұрт –
қайқаяқ – қайран ғалу –
қайрақ тас – қайыр ғош –
қақ пөлу – қағ алды –
саптаяқ – сарауыз –
сегіз ғанат –
Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Сергіту сәті «Поезд»жаттығуы
Ойын ортада жүргізіледі. 1, 2-ге саналып шығуымыз керек. 1-номердегілер қолдарын 1-рет соғып,аяқтарымен еденді 2 рет тарсылдатады, ал 2-номердегілер 2 рет қолдарын соғып, 1 рет аяқтарын еденге тарсылтады. Қозғалыс, қимылдар осылай қайталана береді, яғни поез жүру дыбысы естіледі.
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
Оқушылардың түсінбеген сұрақтарына жауап беремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.
1. Орфография дегеніміз не?
2. Орфоэпия дегеніміз не? Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Мәтін туралы түсінік . Мәтінге тілдік талдау
Жалпы мақсат: Мәтін және мәтіндерге тілдік талдауды меңгерте отырып, оқушының ойын, тілін, сөйлеу дағдыларын қалыптастыру.
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Слайд, мәтін үзінділері, фостер, дидактикалық ойындар, кеспе қағаздар.
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
1. Оқушыларды түгендеу
2. Сабаққа жан-жақтыдайындау.
3. Топқа бөлу, топ басшысын сайлау.
4.«Шаттық шеңбері» ойыны арқылы оқушыларға ізгі тілек айтқызу. Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту Оқушы білімін жан-жақты тексеру.
«Доп лақтыру» дидактикалық ойыны арқылы.
«Алғырлар» тобы
Тіл ғылымының салалары.
Әліпби деген не?
Буын туралы айт!
Дауысты дыбыстардың саны.
Дауыссыз дыбыстардың түрлері.
Үндестік заңы.
Әліпбидегі қазақ тілінің төл дыбыстары.
Әліпбидің тарихы.
Қатаң дауыссыздар қалай жасалады?
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаларды айт.
Буынүндестігін ғылым тілінде қалай айтады?
Қысаң дауыстылар қалай жасалады?
Қосарлы дауыстыларды ата.
Қандай сөздер тасымалданбайды?
Кейінді ықпалға мысал келтір.
«Зейінділер»тобы
Лексика саласы нені зертейді?
Дауыссыз дыбыстар қалай айтылады?
Дауысты дыбыстар өз ішінде қалй бөлінеді?
Дыбыс үндестігі туралы айт.
Буын құрай алмайтын дыбыстар?
Қазақ әліпбиінде қанша дыбыс, қанша әріп бар?
Дыбыс бола алмайтындар?
Үнді дауыссыздар қалай жасалады?
«Балапан» сөзінде қанша буын бар?
Орыс тілінен енген кірме дыбыстар?
Орфоэпия нені зертейді?
Тұйық буынға түсінік бер?
Тасымал деген не?
Дыбыстар тілдің қатысына қарайнешеге бөлінеді?
Жуан дауыстыларды ата.
ІІІ. Саталай кешенді фонетикалық және фонологиялық талдаулар жасату.
Интерактивті тақта арқылы дыбыс түрлерін жазғызу.
«Алғырлар» тобы
Дауысты дыбыстардың түрлерін жазғызу
1.Жуан________ (5)
2.Жіңішке______ (7)
3. Ашық________ (6)
4. Қысаң_________(6)
5Еріндік_________(5)
6.Езулік__________(7)
2.«Зейінділер» тобы
1.Қатаң ¬¬¬¬_______(12)
2.Ұяң__________(7)
3.Үнді__________(7)
Интерактивті тақтамен жұмыс жүріп жатқанда оқушылар дыбыстарға мінездеме береді.
«Алғырлар» тобы
«И» дыбысына мінездеме – Ади, «Р» дыбысына мінездеме – Назерке.
«Зейінділер» тобы
«Ә» дыбысына мінездеме – Аяжан
«М» дыбысына мінездеме – Бақдәудет
Сөзге фонологиялық талдау жасату
«Ағаштар» сөзі,
«Терезелер» сөзі
(Тақтада жазылған дыбыстар қатарын тексеру.)
С.Сейфуллин туралы оқушылардан қысқаша сұрау.
1. Ақын,
2. Жазушы,
3. Аудармашы.
4.Композитор
(Әдебиет пәнінен «Ақсақ киік» деген өлеңінен Абдуғазиз үзінді оқиды.)
Біз енді дауысты дыбыстардың қасиетін еске түсірсек, олар үннен тұрады және буын құрай алады.
«Алғырлар» тобы
С.Сейфуллинің «Тау ішінде» әнін тек дауысты дыбыстармен әндетеміз.
«Зейінділер» тобы
Қыркүйек айындағы айтулы мерекелі күндерді айтамыз.
1 Қыркүйек – білім күні
Қыркүйек – қала күні
Қыркүйек – Отбасы күні
Қыркүйек – Тілдер күні
М.Жұмабаевтың «Қазақ тілі» өлеңін Жасұлан оқиды, ал Бақдәулет М.Мақатаевтың «Үш бақытым» өлеңінен үзінді келтіреді.
Жаңа тақырып (Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.)
Мәтіндерге тілдік талдау.
Мәтін туралы оқушылардан сұрау.
Тақта арқылы мәтіннің анықтамасына түсінік беру.
«Мектебім – алтын ұям» тақырыбына шағын мәтін жазу.
Оқушыларға тұрақты сөз тіркестерін беру. Сол тұрақты сөз тіркесінің мазмұнын ашатындай фостер жасау.
«Алғырлар» тобы
Ел құлағы – елу.(Құлақтың суреті және 50 саны)
Айдағаны бес ешкі ысқырығы жер жерар (Ешкі және 5 саны)
Бетінен оты шығу (Ұялып тұрған бала)
Ит өлген жер (Кең дала, ұзын жол)
Жүрек жұтқан (батыр суреті)
Қас пен көздің арасында (Уақыт бейнесі)
«Зейінділер» тобы
Жүзіктің көзінен өткендей
Қой аузына шөп алмас
Екі қошқардың басы бір қазанға сыймайды
Тайға таңба басқандай
Қыздың жиған жүгіндей
Біреудің ала жібін аттама!
ІІІ .Жаңа білімді меңгертуге байланысты жаттығу жүмыстарын жүргіземін.
Алғырлар тобына «Кішкентай көрші» тақырыбындағы мәтінді беру, аталған мәтінге топтық жұмыс арқылы сипаттама бергізу.
Зейінділер тобына «Атасы мен немересі» тақырыбында мәтін беру,аталғанмәтінге топтық жұмыс арқылы сипаттама бергізу.
Сергіту сәті «Менің кеңістігім» әдістемесі (музыка)
Қатысушыларға альбом бетіне дөңгелек және одан басқа дөңгелектерге шапақ шашылып тұрған суретті салу. Ортадағы дөңгелекке «Мен» деп жазу керек, ал басқа планетадағы дөңгелектерге сөйлемдердің соңын жазу керек. Мысалы:
Менің сүйікті сабағым...
Менің сүйікті тамағым...
Менің сүйікті түсім...
Менің сүйікті жыл мезгілім...
Менің ең жақсы досым...
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
«Бүгінгі сабақтың ерекшелігі» тақырыбында эссе жазу. Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Оқшау сөздердің орфоэпиялық нормаға сәйкес оқылуын қалыптастыру.
Жалпы мақсат: Оқушылардың грамматикадан оқып, үйренген ережелерін ойындар арқылы қайталап бекіте түсу. Сөздердің айтылу және жазылу нормаларымен таныстыру, мысалдар келтіру арқылы дәлелдеу.
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Интерактивті тақтамен жұмыс, үнтаспа
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту «Кім жылдам?» тапсырмасы арқылы оқушыларға ұяшықтардың біреуін таңдатады. Осы тапсырмада өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеруге негіз болатын қайталау сұрақтарын береді. Талдау,жинақтау,қорыту
Жаңа тақырып ОРФОГРАФИЯ МЕН ОРФОЭПИЯ
Қазақ тілінде сөздердің жазылу заңдылығы мен айтылу заңдылығы бар.
Орфография – сөздердің дұрыс жазылу заңдылығы.
Орфоэпия – сөздердің дұрыс айтылу заңдылығы
Дыбыс үндестігі орфоэпияның негізгі нормаларының бірі болып табылады.
Орфоэпиялық норма бойынша сөз бен қосымшаның шегіндегі, сөз бен сөздің аралығындағы дыбыстар бір - біріне үндесіп айтылуы керек.
Оқшау сөздер – сөйлемдегі басқа сөздермен синтаксистік байланысқа түспей, дауыс ырғағы арқылы ерекшеленетін сөздер мен сөз тіркестері. Оқшау сөздер сөйлем мүшесі қызметін атқара алмайды, сөйлемде ойды нақтылай түсіп, басқа сөздермен мағыналық қарым-қатынаста болады. Өзге мүшелермен қабыса, матаса, меңгеріле,қиыса байланыспай, оқшауланып тұрады. Оқшау сөздердің мағыналық белгілері оқиға желісінің кімге, неге арналғандығын (-Балақай, сурет сала білесің бе?), айтушының оған деген көзқарасын (-Меніңше, бүгін Алматыда жаңбыр жауады), көңіл-күй, сезім толқынысын (-Апыр-ай, сөзің сүйектен өтті-ау!) білдіру мақсатында қолданылады. Оқшау сөздер мағыналық белгілері мен жасалу жолдарына қарай одағай, қаратпа, қыстырма сөздерге жіктеледі.
Оқулықтағы тапсырмаларды орындау.
Сергіту сәті «Поезд»жаттығуы
Ойын ортада жүргізіледі. 1, 2-ге саналып шығуымыз керек. 1-номердегілер қолдарын 1-рет соғып,аяқтарымен еденді 2 рет тарсылдатады, ал 2-номердегілер 2 рет қолдарын соғып, 1 рет аяқтарын еденге тарсылтады. Қозғалыс, қимылдар осылай қайталана береді, яғни поез жүру дыбысы естіледі.
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
1. Орфоэпиялық заңдылықпен жазылған сөзді табыңыз:
А) жұлын
В) құман
С) жұлұн
2. Қай сөз орфографиялық нормаға сай жазылған?
А) Біріңғай
В) Жаңғожа
С) Жанпейіс
3. сөз бен қосымша арасындағы кейінді ықпалды табыңыз:
А) Менің қазақ тілін үйренгім келеді
В) Менің сұрағаным бола қоймады.
С) Су айнадай тап - таза екен.
4. Естілуі бойынша жазылған сөзді табыңыз
А) хайуан
В) тайаныш
С) жиналыс
5. Орфоэпия бойынша жазылған сөзді табыңыз:
А) күндүз
В) Сарыағаш
С) кемеңгер
Оқушылар сұрақтарға жауап береді
Білу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Уақыты: Қазақ тілі
Мұғалім: Сынып:
Сабақ тақырыбы: Мәтіндегі сөздердің арақатанасы
Жалпы мақсат: Мәтін жайында кеңейтілген түсініктерін байқау,өткен тақырыпты еске түсіру, алған білімді жинақтау, қорыту. дамытушылық мақсаты: мәтіннің танымдық сипатын, белгілерін, құрылымдық бөліктерін байқай алатын нәтижеге жеткізу, оқып-түйгендері жайлы ой қортыныдысын айтқызып жаттықтыру
Сілтеме: Мұғалімдерге арналған нұсқаулық
Қазақ тілі мен әдебиеті оқыту әдістемесі
7-сыныпқа арналған қазақ тілі оқулығы
Үлестірме материалдары
Оқу нәтижесі: Әр оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып,
оқушыларды шығармашылықпен жұмыс істеуіне жағдай жасау
Сабақта қолданылатын материалдар: Интерактивті тақтамен жұмыс, үнтаспа
Оқыту әдістері: Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пай-далану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
Оқушылар назарына «Табиғат тамашалары» видеоролигін ұсынады.
Шарлар арқылы топтарға бөлу.
Қызығушылықты ояту «Кім жылдам?» тапсырмасы арқылы оқушыларға ұяшықтардың біреуін таңдатады. Осы тапсырмада өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеруге негіз болатын қайталау сұрақтарын береді. Талдау,жинақтау,қорыту
Жаңа тақырып Сөйлем арқылы мәтін құралатынына тоқталу. «Топтастыру» стратегиясын қолданып сабақтың мақсатымен таныстыру. Осы бүгінгі тақырыпқа байланысты алдымызға қандай мақсат қоямыз. Бүгінгі қазақ тілі сабағы ана тілі, дүниетану сабақтарымен байланысты өтеді. Дүниетану, ана тілі сабақтар да табиғат, ауа райы, құстардың тіршілігі туралы алған білімдері қазақ тілі сабағында әр-түрлі мәтін құрастырып, көрсете аласыңдар.
Мәтін. Есіңде сақта!
1. Жазбаша және ауызша ойды жеткізу.
2. Мәтін бірнеше сөйлемдерден құралады.
3. Мәтіндегі сөздер бір- бірімен мағынасы жағынан байланысып тұрады.
4. Мәтіннің тақырыбы болады.
Мәтін негізінен үш бөлімнен тұрады: кіріспе; қорытынды; негізгі. Мәтін азат жолдан, бас әріптен басталып жазылады.Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Сергіту сәті Күнде аспанға қараймыз,
Қайтқан құсты санаймыз.
Үшбұрыш боп тырналар,
Көк жүзінде сырғанар.
Боран соғар оң жақтан,
Боран соғар сол жақтан
Қар лақтырып ойнасақ,
Суық өтер қолғаптан.
Оқушылар сергіп, демалады
Шығармашылық жұмыс
- Мәтін дегеніміз не?
- Мәтін қалай жасалады?
- Кез келген сөздер тізбегін мәтін дей аламыз ба?
Оқушылар сұрақтарға жауап бередіБілу, түсіну, қолдану. Әр топ- тың спикері шығып қорғайды
Үйге тапсырмасын беру Оқулықтағы тапсырмаларды орындау
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
Бағалау Формативті бағалау Топтардың бірін-бірі бағалауы
Рефлексия Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру «Екі жұлдыз, бір тілек »
Никто не решился оставить свой комментарий.
Будь-те первым, поделитесь мнением с остальными.
Будь-те первым, поделитесь мнением с остальными.