§6.8.Судың кермектігі. Лабораториялық тәжірибе №9 «Көміртек (4) оксидімен әрекеттестіру үшін әк сүті немесе әк суын дайындау»

Тақырыбы

§6.8.Судың кермектігі.  Лабораториялық тәжірибе №9 «Көміртек (4) оксидімен әрекеттестіру үшін әк сүті немесе әк суын дайындау»

уақыты

Білімділік мақсаты:

дамытушылық

тәрбиелік:

Оқушыларға судың кермектігі, оның зияны және жою жолдары туралы алған білімдерін тереңдетіп жетілдіру  ;

Кермектікті  жою реакция теңдеуін құрастыра білу біліктіліктерін дамыту, қорытынды жасау,жүйелеу,  сөздік қорын молайту білім-білік дағдыларын дамыту.                      сабақ уақытын бағалауға үйрету,еңбекқорлыққа және пәнге қызығушылығын арттыру.

Сабақ типі:

Аралас сабақ

Сабақ өткізілу түрі:

Кітаппен өз бетінше жұмыс жасау,мұғалімнің толықтыруы, жаттығулар орындау,оқушылардың қорытынды жасауы,10-ЕТЖ-1 жұмыс істеу. 

Құралдар мен реактивтер:

Кітап, дәптер, интерактивті тақта ,10-ЕТЖ-1, 

Ұйымдастыру

кезеңі:

(Сабақтың мақсаты мен кезеңдерін анықтау.)

  -сабақта  қалыпты жұмыс істеуге мүмкіндік жасау ;

  -оқушыларды психологиялық дайындау.

Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін сабаққа аудару. Сабақтың  жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.

1-2

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі: 

Сабақтың  білімділік мақсаты:

-үй тапсырмасының дұрыс, толық орындалғанын тексеру ;

-білімдеріндегі кеткен кемшіліктерді,тапсырма орындау барысында қиындықтарды анықтау ;

-кеткен кемшіліктерді жою.

1. Үй тапсырмасын тексеру(бір-бірін тексеру).                     

5-7

Оқушыларды білімді ,саналы және белсенді түрде меңгеруге дайындау кезеңі:

.Сабақ тақырыбын хабарлау.Оқушылармен біріге отырып сабақ мақсатын  айқындау.

Жаңа материалды оқып үйренудің  практикалық қажеттілігін көрсету. Оқушылардың алдына оқу проблемасын қою.

Білімділік міндеттері:

-оқушылардың  білім алуға деген    ынта-ықыласын жұмылдыру.

 -оқушыларды  білім алудың мақсаттарын анықтауға;

- оқушылардың материалды бір мезгілде қабылдауы ,ой қорытындыларын жасауы,жалпылай және жүйелей білуі.

 2.Оқыту проблемалары:

Судың кермектігі.

Білімді жаңғырту.  (Актуализация ):

 1. Фронталды сұрақтар:

*. s- элементтердің атом құрылысын,кристалл торларынының ерекшеліктеріне сипаттама бер.

* 1 және  2 топтың элементтерінің физикалық қасиеттерін салыстырыңдар.

2. 10-ППР-1жұмыс істеу (тест №6,.58-60бет)

2-3

Жаңа сабақты түсіндіру кезеңі

Білімділік міндеттері:

-оқушылардың өтілген материалды қабылдау ,есте сақтауын қамтамасыз ету;

 -нақты қорытындылауға ,жүйелеуге әкелетін әдістермен тәсілдерді меңгеруіне жағдай туғызу;

- оқушыларды өтілген материалды қайта жаңғыртып, еске түсіру әдістерімен қамтамасыз ету;

 -түсініктер,заңдар,ережелерді философиялық тұрғыдан түсінуге ,талдауға көмек ету;

-оқушылардың оқу материалын өз әдіс -тәсілдерімен бетінше қабылдауын қамтамасыз ету.

Жаңа сабақты түсіндіру:

1. табиғатта таза су болмайды ,ол үнемі қоспалар түрінде болады.Табиғи су топырақпен жанасқанда ондағы карбонаттармен гидрокарбонаттарды және басқа тұздарды шаяды. Бұндай суды кермек су деп атайды.Кермек суда ет,көкөніс,жармалар нашар піседі,сабын нашар көпіршіктеледі,кермек су дан чанекте қақ тұрады,бу қазандықтарында,жылу жүйелерінде қақ тұрады,сондықтан олар қызып қопарылуы мүмкін.Судың кермектігі суда  Са2+,  Мg2+ иондарының болуымен түсіндіріледі.Олардың мөлшері қанша көп болса су соша кермек болады.  Еріген тұздар суда диссоциаланады :

                CaSO4=== Ca 2+ +  SO4-

                       Mg(HCO3)2   ====Mg2+ +  2HCO3-

Сабын кермек суға түскенде (органикалық қышқылдардың натрий тұздары)  кальций және магний  иондары органикалық аниондармен ерімейтін қосылыс түзеді.Сондықтан кальций және магний  иондарын толық жоймайынша сабын кермек суда көпірмейді.

Судың кермектігі

 Жалпы кемектікті жоюдың ең жақсы реагент натрий  ортофосфаты  :

       3Са(НСО3)2 +  2 Na3РO4   ==   Сa3(РO4 )2   +   6NaНСО3 

       MgSO4 + 2Na3PO4 ==Mg3(PO4)2 + 3Na2SO4   

Лабораториялық тәжірибе №9 «Көміртек (4) оксидімен әрекеттестіру үшін әк сүті немесе әк суын дайындау)»

Са(ОН)2+ СО2== СаСО3+ Н2О

 СаО +Н2О –---Са(ОН)2  (ф/ф таңқурай түсті)

Са(ОН)2  +2НС1=СаС12 + Н2О  (түсі өзгерді)

Са(ОН)2 +  СО2------- СаСО3  + Н2О

13-14

Жаңа сабақты қалай қабылдағанын  алғашқы тексеру кезеңдері:

Білімділік мақсаты:

- оқылған материалды оқушылардың дұрыс өз мәнінде қабылдағанын анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары;

Дәптерге жазу:қорытынды

5-7

Білімді жүйелеу және қорытындылау

Білімділік міндеттері:

  - оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары;

1.  10-ЕТЖ-1жаттығу орындау.62бет,3-нұсқа №1-5.

5-8

Бақылау және өз бетінше бақылау:

Білімділік міндеттері:

  - оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

 -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

- кеткен кемшілікті жою жұмыстары

Жаттығуларды тексеру

2-3

Үй тапсырмасын беру кезеңдері:

Білімділік міндеттері:

-оқушыларға  үй тапсырмасының берілу мақсаты ,мазмұны шығарылу жолы түсінікті болуын қамтамасыз ету

1. Үй тапсырмасын орындауға берілетін нұсқаулар.

     Параграф 6.8- оқу . № 1-2 – бірінші деңгей, 3-4 – жазбаша (175бет)

2. Күнделікке жазғанын тексеру

1-2

Сабақ қорытындысын шығару:

- жекелеген оқушылар мен сынып жұмысына баға беру.Сабақтың кемшілігі мен қорытындысын шығару. Баға қою

1-2

Рефлексия кезеңі

Білімділік міндеттері:

-оқушы мен мұғалім арасындағы дұрыс қарым қатынасты тудыру.

-оқушылардыңөзін өзі басқару және басқа адамдармен дұрыс қарым –қатынас принципін үйрету.Өздерің сабақта не істеп үлгердіңіздер?Сыныптастарыңызға немен көмектесе алдыңыздар. қызықты болды ма? Білгендеріңнің маңызы қандай? Сабақтың қай кезеңі ұнады?

1-2