§1.7.Қышқылдар мен негіздерге деген жаңа көзқарастар. Сольважүйелер теориясы.

Тақырыбы

§1.7.Қышқылдар мен негіздерге деген жаңа көзқарастар. Сольважүйелер теориясы.

уақыты

Білімділік мақсаты:

дамытушылық:

тәрбиелік:

Ерітінділер,қышқыл және негіздердің иондық теориялары, электролиттік диссоциациялану туралы алған білімдерін ары қарай жетілдіре отырып, білімді қалыптастыру;

 түсіндіру, есте сақтау,көңіл аудару қабілеттерін дамыту;

сабақ уақытын бағалауға үйрету,еңбекқорлыққа және пәнге қызығушылығын арттыру.

Сабақ типі:

Жаңа сабақ.

Сабақ өткізілу түрі:

 Мұғалімнің ауызша түсіндіруі, кітаппен өз бетінше жұмыс істеу,жаттығулар орындау. 9- ЕТЖ -5, 10- ЕТЖ -1

Құралдар мен реактивтер:

интерактивті тақта, 9- ЕТЖ -5, 10- ЕТЖ -1,  0.5г кальций оксиді,  индикаторлар,  қышқыл,сілті ерітінділері, мыс сульфаты,  цинк хлориді

Ұйымдастыру

кезеңі:

(Сабақтың мақсаты мен кезеңдерін анықтау.)

  -сабақта  қалыпты жұмыс істеуге мүмкіндік жасау ;

  -оқушыларды психологиялық дайындау.

Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін сабаққа аудару. Сабақтың  жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.

1-2

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі: 

Сабақтың  білімділік мақсаты:

-үй тапсырмасының дұрыс, толық орындалғанын тексеру ;

-білімдеріндегі кеткен кемшіліктерді,тапсырма орындау барысында қиындықтарды анықтау ;

-кеткен кемшіліктерді жою.

Айналым бойынша берілген тапсырманы тексеру.

5-7

Оқушыларды білімді ,саналы және белсенді түрде меңгеруге дайындау кезеңі:

1.Сабақ тақырыбын хабарлау.Оқушылармен біріге отырып сабақ мақсатын  айқындау.

Жаңа материалды оқып үйренудің  практикалық қажеттілігін көрсету. Оқушылардың алдына оқу проблемасын қою.Білімді жаңғырту.

 (Актуализация )

Білімділік міндеттері: .

-оқушылардың  білім алуға деген    ынта-ықыласын жұмылдыру.

 -оқушыларды  білім алудың мақсаттарын анықтауға;

- оқушылардың материалды бір мезгілде қабылдауы ,ой қорытындыларын жасауы,жалпылай және жүйелей білуі.

 2.Оқыту проблемалары:

Қышқылдар мен негіздерге деген жаңа көзқарастар. Сольважүйелер теориясы.

1.Білімді жаңғырту:

Фронталды сұрақтар:

·  Тұздар деген не?

·  Қышқылдар деген не?

·  Негіздер деген не?

3-4

Жаңа сабақты түсіндіру кезеңдері:

Білімділік міндеттері: 

Берілген материалды оқушылардың қабылдауын есте сақтауын қамтамасыз ету; 

- оқушылардың білімді қабылдауына,алған білімнен қорытынды    

  шығаруға,жүйелеуге қажетті  түрлі әдіс –тәсілдерді үйрету;

- оқушылардың білімді қайта жаңғырту әдістерін қабылдауы;берілген оқу материалын өз бетінше ұғынуға ,түсініктерді ,заңдарды, анықтамаларды философиялық тұрғыдан түсінуге көмек жасау.

2.Мұғалімнің түсіндіруі:

      Жаңа сабақты түсіндіру:

Сулы және бейсулы ортада өтетін процестердің ұқсастықтарын байқаған американдық  ғалым Франклин.Ол 1915 жылы аквохимия процестеріне ұқсастығына негізделген қосылыстардың  сольважүйелер теориясын ұсынды. Аквохимия сулы ортада өтетін диссоцияция негізінде пайда болған иондық теория негізінде қалыптасса,онда дәл осылай сусыз сұйық аммиактың диссоцияциясын зерттеп,аммонохимияның негізін жасады:

2H₂O → H₃O⁺ +OH^-

2NH₃—NH₄⁺+NH₂^-

Көптеген бейорганикалық заттар сұйық  аммиакта ериді(-33⁰С) және бұл қосылыстардыі ерітінділері электр тоңыен өткізеді.яғни диссоцияцияланады. Аммонохимиядағы қышқылдар мен негіздердің табиғаты:

H₃O⁺ ---сулы ортада қышқыл,ал OH^- гидроксид ионы негіз.

NH₄⁺---- аммиакта қышқыл, NH₂^- амид ионы негіз  болады.

Еріткіш катионы- лионий,ал анионы-лиат(сульфат).

Лионий ионы-қышқыл.

Лиат ионы- негіз.

Аммонохимияда аммоний тұздары- қышқылдар класын түзеді.

Ал металл амидтері -негіздер класын түзеді.

Бейтараптану реакциясы:

NH₄СІ+ КNH₂---- КСІ    +  2NH₃

NH₄⁺+ NH₂^-----2 NH₃

Салыстырсақ: H₃O⁺ +OH^----2H₂O

СuSO₄+2KOH----Сu(OH)₂+ K₂SO₄

Zn(NO₃)₂+KNO₂-----Zn (NH₂)₂+2KNO₃

20-22

Жаңа сабақты қалай қабылдағанын

алғашқы тексеру кезеңі:

Білімділік мақсаты:

1.  - оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;

    -алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;

    - кеткен кемшілікті жою жұмыстары; -

 9-ППР-5;10-ППР-1  дәптерімен жұмыс орындау №1-3, 8 бет (№1)

1.Жаттығу 1-4.кітаптың 28беті.

Білімді қорытындылау және жүйелеу:   

-тапсырмаларды оқушылар өз бетінше орындайтындай дәрежеге жеткізу;

-оқушылар білімі мен сыныптың ерекшелігіне қарай отырып тапсырманың күрделілігін анықтау;

Жаттығуды тексеру.

Дәптерге жазу.

2-3;

Білімді тексеру және өз бетінше тексеру кезеңі: 

-оқушылардың өтілген материалды қаншалықты дұрыс  меңгергенін анықтау;

Оқушылардыңіс-әрекеті мен біліміндегі олқылықтарды анықтау.Кеткен олқылықтардың   себебін анықтау.

-оқушылардың өзін –өзі бағалау қабілеттерін дамытуға жағдай жасау.

1.Дәптерге қажетті мәліметтерді жазу:

Қорытынды: 

Лионий ионы-қышқыл.

Лиат ионы- негіз.

3-4

Үй тапсырмасын беру кезеңі:

Білімділік міндеттері:

-оқушыларға  үй тапсырмасының берілу мақсаты ,мазмұны шығарылу жолы түсінікті болуын қамтамасыз ету

1. Үй тапсырмасын орындауға берілетін нұсқаулар.

параграф 1,7 оқу. № 5,8– жазбаша орындау. (28бет) .

1-2

Сабақ қорытындысын шығару кезеңі.

- жекелеген оқушылар мен сынып жұмысына баға беру.Сабақтың кемшілігі мен қорытындысын шығару. Баға қою.  

1-2