Джакимбаева Үміт Абылғазықызы

ШҚО Семей қаласы

№ 7 орта мектеп-лицейі

қазақ тілі мен әдебиеті

пәнінің мұғалімі

Білімділік: Оқушыларды халқымыздың асыл сөздері мақал-мәтелдерді жаттай білуге, ауызекі сөйлеу тілдерін  кеңейтіп, өз  ойын  анық,  толық  жеткізе білуге  үйрету;

Дамытушылық: оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерін арттыру, шапшандыққа, ептілікке төселдіру, мәдени,  әдеби  сөйлей  білуін,  мәнерлеп  оқу  дағдыларын  қалыптастыру; есте  сақтау,   қабілеттерін  дамыту;

Тәрбиелік: Туған еліне, жеріне  деген мақтаныш  сезімдері  оятып, сүйіспеншілікке  тәрбиелеу.

Сабақтың  көрнекілігі: интерактивті  тақта, мақал - мәтелдер тақырыбына слайд – суреттер, тапсырмалар.

Сабақтың  түрі:  жарыс сабақ

Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ – жауап, сөздік  жұмысы, сызба, тапсырмалар орындау, ой қозғау, сергіту ”Ойлан да тап” ойыны.

Сабақтың  барысы:

I. Ұйымдастыру  кезеңі.

        1.Оқушылардың сабаққа әзірлігін тексеру, сабақтың   

        2.Сабақтың мақсат-міндеттерімен таныстыру.

II. Үй жұмысын тексеру.   Абайдың «Ғылым таппай мақтанба...» өлеңін оқушылардан жатқа сұрау.

III.Жаңа сабақ.

1.      Мұғалімнің кіріспе сөзі:Мақал-мәтелдер ғасырлар шежіресі. Онда халық тарихы, оның әлеуметтік тіршілігі, ақыл-өнегесі мол көрініс тапқан. Мақал–мәтелдер ой дәлдігімен, тереңдігімен, ықшамдылығымен ерекшеленеді. Өмірдің сан алуан құбылыстарына баға беріліп, үлкен түйін жасалады. Мақалдарда артық сөз болмайды. Олардың тақырыптары да әртүрлі.

2.      Сұрақ – жауап. (3-слайд)

      Мақал – мәтелдер дегеніміз не?

           Мақал – мәтелдер әдебиеттің қай түріне жатады?

      Мақал – мәтелдердің көлемі  қандай болады?

      Мақал – мәтелдер  қалай  айтылады?

      Мақал – мәтелдер  адамды  неге  тәрбиелейді?

      Қандай  тақырыптарға мақал – мәтелдер білесіңдер?

      Мақал – мәтелдер  нені  сынайды?

      Мақал – мәтелдер ненің айнасы болып табылады?

3.      Сөздік жұмысы (4-слайд)

       а) жаңа сөздерді мәнерлеп оқиды, аудармасымен танысады.

       ә) сөз тіркестерін, сөйлемдер құрап айтады.

   3.  Сызба бойынша жұмыс (5-слайд)

   4.  Тапсырмалар орындау 

         а) мақал – мәтелдерді аяқтаңдар (6- слайд)

         ә)  Берілген сөздерден өздік етіс, өзгелік етіс жасап сөз тіркестерін  құра.        (7–слайд)

         б) Берілген етістіктерді пайдаланып, сөйлемдерді ырықсыз етіс 

             тұлғасында өткен шақта аяқта  (8–слайд)

         в) Мақал – мәтелдер  қай  тақырыпқа  жататынын  анықтаңдар (9-слайд)

         г) Мақал – мәтелдердің орыс  тіліндегі  баламасын   айтыңдар.(10-слайд)

   5.  ”Ойлан да тап” ойыны. (11-22-слайд)

               Интерактивті тақтада мақал – мәтелдер суреттермен толықтырылған.

                    Суреттің орнына керекті сөзді қойып, мақалды толық оқиды.

 IV. Қорытынды.

         Сөзжұмбақты шеш (23-слайд)

1.      ...   – кеме, білім – теңіз.

2.      ...  оттан да  ыстық.

3.      ...  инемен құдық қазғандай.

4.      Ел іші - ...  бесік.

5.      Көз қорқақ,,  ...  батыр.

V. Оқушылардың білімін бағалау

VI. Үйге тапсырма. (24-слайд)

           1 топ: Отан, туған жер, атамекен

           2 топ: Өнер, білім, еңбекке  байланысты мақал мәтелдерді

                      жаттап келеді.